25/08/2014
Πανάγος Γιάννης πρόταση την οποία παρουσίασε πρώτη, αναλυτικά και κατ’ αποκλειστικότητα, το Σάββατο 16 Αυγούστου η Agrenda.
Περισσότερο ευνοημένα δείχνουν τα προϊόντα που έχουν έντονο βιομηχανικό προφίλ, όπως το ρύζι, η ντομάτα και τα ζαχαρότευτλα.
Κρίνοντας πάντως από τα τηλεφωνήµατα των αναγνωστών της εφηµερίδας, η υποδοχή της οποίας έτυχαν οι αποκαλύψεις πτυχών του εθνικού φακέλου και ειδικότερα ό,τι έχει σχέση µε στις συνδεδεµένες ενισχύσεις, δεν θα πρέπει να ικανοποιεί ιδιαίτερα τους κυβερνητικούς παράγοντες που εµπλέκονται µε το θέµα. Το ισχυρότερο κύµα διαµαρτυρίας προέρχεται βέβαια από τους καλλιεργητές σκληρού σίτου που χαρακτηρίζουν κοροϊδία τα 3,6 µε 5,7 ευρώ το στρέµµα (ανάλογα τη χρονιά) που προβλέπεται στις εθνικές αποφάσεις, ενώ ελάχιστη θεωρείται και η ενίσχυση των 38,5 ευρώ το στρέµµα και για τα σπαράγγια ή τα 31,6 ευρώ το στρέµµα για τα πορτοκάλια ή ακόµα και τα 20 ευρώ το στρέµµα για τα συµπύρηνα ροδάκινα (προς χυµοποίηση).
Όπως όλα δείχνουν, χωρίς να απουσιάζει παντελώς ο αναπτυξιακός χαρακτήρας σε ορισµένες τουλάχιστον από τις παραπάνω επιλογές (το ρύζι αποτελεί ίσως την πιο χαρακτηριστική περίπτωση), οι φέροντες την πολιτική ευθύνη για τον τελικό χειρισµό του θέµατος έδειξαν να διακατέχονται για µια ακόµη φορά από µι κροπολιτικά κίνητρα. Οι πολλές (15 τον αριθµό) συνδεδεµένες ενισχύσεις, η προσπάθεια να συµπεριληφθούν στο εν λόγω ευνοϊκό καθεστώς µεγάλες σε έκταση και σε αριθµό παραγωγών καλλιέργειες (π.χ. το σκληρό σιτάρι), σε συνδυασµό µε το γεγονός ότι τα διαθέσιµα από τον κοινοτικό κανονισµό για το σκοπό αυτό κονδύλια δεν είναι τέτοια που να αφήνουν περιθώρια για σπουδαίους χειρισµούς, αποδυναµώνει κατ’ ουσία ένα ακόµη εργαλείο άσκησης αγροτικής πολιτικής.
Να επισηµανθεί εδώ ότι από το παραπάνω καθεστώς συνδεδεµένων ενισχύσεων απουσιάζει το βαµβάκι, όχι γιατί δεν θα έχει και τα επόµενα χρόνια (2015 – 2020) τη δική του συνδεδεµένη ενίσχυση αλλά για το λόγο ότι το βαµβάκι συνιστά από µόνο του µια κατηγορία, της οποίας το διαθέσιµο κονδύλι (200 εκατ. ευρώ) θα προσεγγίζει κατά κάποιο τρόπο το αντίστοιχο ποσό (περί τα 280 εκατ. ευρώ) των συνδεδεµένων ενισχύσεων για τα 15 προϊόντα που υπάγονται στο νέο καθεστώς.
Μεγάλες προσδοκίες και μικρά ποσά φέρνουν οι συνδεδεμένες ενισχύσεις
«Άνθρακές» τείνει να αναδειχθεί ο «θησαυρός» για τα περισσότερα από τα προϊόντα που µπαίνουν στο άρµα των συνδεδεµένων ενισχύσεων. Με πιο χαρακτηριστική περίπτωση το σκληρό σιτάρι που ξεκινάει µε 3,6 ευρώ το στρέµµα, τα ποσά των συνδεδεµένων είναι πολύ µικρά, σε σχέση µε τις προσδοκίες που καλλιεργούσαν οι κυβερνώντες στους εν δυνάµει δικαιούχους.
Τεράστια, η απογοήτευση των παραγωγών όπως καταγράφεται από το πλήθος τηλεφωνηµάτων µετά το αποκαλυπτικό έγγραφο του Εθνικού Φακέλου ( κατατέθηκε στις Βρυξέλλες την 1η Αυγούστου) που έφερε στο φως το περασµένο Σάββατο η Agrenda. Βέβαια, µέχρι και σήµερα η πλατεία Βάθη ποιεί την νήσσαν, αφού ουδείς έχει τοποθετηθεί επί του θέµατος αυτού.
Υπενθυµίζουµε ότι σύµφωνα µε το ειδικό έγγραφο του Εθνικού Φακέλου στις συνδεδεµένες µε τον όγκο της παραγωγής ενισχύσεις µπαίνουν τα εξής προϊόντα: Ρύζι, σκληρό σιτάρι, θηλυκά βοοειδή, βιοµηχανική ντοµάτα, πορτοκάλια (για χυµό), αιγοπρόβατα ορεινά, αιγοπρόβατα πεδινά, όσπρια, ψυχανθή, σποροπαραγωγή, σπάραγγι, µεταξοσκώληκες, ζαχαρότευτλα, κτηνοτρόφοι χωρίς εκτάρια, συµπύρηνο ροδάκινο (για χυµό). Η στήριξη δε από το πρώτο έτος εφαρµογής το 2015 χρόνο µε το χρόνο µέχρι και το 2020 ανάλογα µε το προιόν παρουσιάζει δυσανάλογες αυξοµειώσεις, για τις οποίες δεν υπάρχει σχετική επεξήγηση στο σηµείωµα. Χαρακτηριστικές είναι περιπτώσεις της βιοµηχανικής ντοµάτας που ξεκινά η σύνδεση από τα 274 ευρώ/εκτάριο και κορυφώνεται στα 411 ευρώ/εκτάριο το 2017. Αντίστοιχα, και στο σκληρό σιτάρι, η σύνδεση ξεκινά από τα 36 ευρώ/εκτάριο και φθάνει στα 57 ευρώ/εκτάριο το 2017 για να πέσει σταδιακά µέχρι το 2020 στα 55 ευρώ το κιλό. Μάλιστα, οι παραγωγοί σιτηρών µιλούν για «κοροϊδία» αφού η ενίσχυση στο σκληρό των 55 ευρώ ανά εκτάριο, δεν λύνει σε καµία περίπτωση ζητήµατα κόστους παραγωγής ή βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας του προϊόντος λόγω µη χρήσης πιστοποιηµένου σπόρου σποράς.
Επαγγελµατίες του χώρου τονίζουν στην Agrenda ότι αυτό που τους ενοχλεί πραγµατικά είναι ότι οι έχοντες την ευθύνη για τη βελτίωση των όρων του παιχνιδιού στην ελληνική γεωργία επιµένουν να σχεδιάζουν µε µικροπολιτικούς όρους υποτιµώντας τη νοηµοσύνη των αγροτών επιµένοντας στη λογική να πάρουν όλοι από κάτι. Κάπως έτσι, πρέπει να µπήκαν την τελευταία στιγµή στο καλάθι των συνδεδεµένων και προϊόντα όπως τα συµπύρηνα ροδάκινα ή τα ζαχαρότευτλα ως αντιστάθµισµα για τις αντιδράσεις από τις µειωµένες τιµές παραγωγού και τις παλινωδίες στην ΕΒΖ.
Σε αντίθετη ρότα από την παραπάνω λογική κινούνται οι εθνικές επιλογές άλλων κρατών- µελών όπως η γειτονική Ιταλία, που επέλεξε να πριµοδοτήσει µέσω των συνδεδεµένων ενισχύσεων τοµείς που της αποδίδουν σε υπεραξία προϊόντων όπως τα ζωϊκά, το σκληρό σιτάρι, οι πρωτεϊνούχοι σπόροι, οι ντοµάτες και το ρύζι.
Εξίσου και η Γαλλία επέλεξε να στηρίξει µόνο τα γαλακτοκοµικά της προϊόντα και τον τοµέα του βοδινού κρέατος, ενώ η Ισπανία τους παραγωγούς ντοµάτας, ρυζιού και τεύτλων.
Καλή ενίσχυση, υψηλά ρίσκα απαιτεί η βιομηχανική ντομάτα
Στα προϊόντα που ευνοούνται από το νέο καθεστώς των συνδεδεµένων ενισχύσεων, δείχνει να συγκαταλέγεται η βιοµηχανική ντοµάτα, µε την πριµοδότησή της να ξεκινάει από τα 27,4 ευρώ το στρέµµα το 2015 και να φθάνει υπερβαίνει τα 40 ευρώ το στρέµµα (συγκεκριµένα 40,7 ευρώ το στρέµµατα έτη 2018, 2019 και 2020) στο µεγαλύτερο µέρος της νέας προγραµµατικής περιόδου.
«Μπορεί να µοιάζει µε διπλασιασµό της ενιαίας ενίσχυσης» δηλώνει χαρακτηριστικά στην Agrenda o Γίωργος Ευαγγελόπουλος, τοµατοκαλλιεργητής και εκπρόσωπος Οµάδας Παραγωγών από την περιοχή της Φθιώτιδας, «δεν θα ήταν φρόνιµο ωστόσο, η συνδεδεµένη ενίσχυση να αποτελέσει δέλεαρ για να µπουν περισσότεροι καλλιεργητές στο παιχνίδι».
Ξεκινάει µε έξοδα 600 ευρώ
«Κι αυτό γιατί», όπως λέει ο ίδιος, «η βιοµηχανική ντοµάτα ξεκινάει µε έξοδα που υπολογίζονται στα 600 ευρώ το στρέµµα, κόστος το οποίο µπορεί να καλυφθεί µόνο µε µεγάλες παραγωγές της τάξεως των 10 και 12 τόνων το στρέµµα». Και συνεχίζει: «Η βιοµηχανική ντοµάτα είναι δύσκολο προϊόν και χρειάζεται µεγάλες εκτάσεις, σε περιοχές που αποδεδειγµένα είναι κατάλληλες για τη συγκεκριµένη καλλιέργεια αλλά και παραγωγούς µε εµπειρία που διαθέτουν τις απαιτούµενες υποδοµές (µηχανήµατα κ.λπ.) και την κατάλληλη τεχνογνωσία».
Σε κάθε περίπτωση, αυτό το οποίο θα πρέπει να αποφευχθεί είναι οι υπερβολές και οι επιπολαιότητες περασµένων ετών.
Θολό τοπίο
Η βελτίωση της εικόνας στη διεθνή αγορά ντοµατοπολτού από τη µια και η σταθεροποίηση των κοινοτικών ενισχύσεων από την άλλη, δηµιουργούν ένα κλίµα ευφορίας που επαναφέρει στο προσκήνιο αµφιλεγόµενους «ντοµατοβιοµήχανους» και δισυπόστατες επιχειρήσεις που δεν έχουν αφήσει και τις καλύτερες εντυπώσεις από την προηγούµενη δραστηριότητά τους στον κλάδο. Μ’ αυτή την έννοια, η Πολιτεία οφείλει, από νωρίς να ξεκαθαρίσει τα πράγµατα και να µην επιτρέψει θολές καταστάσεις που θα κάνουν τη συνδεδεµένη να είναι το «τυρί» για να πέσουν οι καλλιεργητές στη «φάκα».
Προϋποθέσεις για την πληρωμή της ειδικής στήριξης σε κάθε προϊόν
Σύµφωνα µε το σχετικό έγγραφο που κατέθεσε η Ελλάδα στις Βρυξέλλες αναφορικά µε τις συνδεδεµένες οι όροι για να είναι ένας παραγωγός δικαιούχος της ενίσχυσης είναι οι εξής ανά προϊόν:
Ρύζι: Οι καλλιεργητές πρέπει να παραδίδουν προϊόν σε εµπόρους δηµητριακών, µύλους και ενώσεις.
Σκληρό σιτάρι: Με 100% σπορά πιστοποιηµένου σπόρου από ποικιλία εγγεγραµένη στον εθνικό είτε στον κοινοτικό κατάλογο.
Θηλυκά βοοειδή: Ηλικίας 18 µηνών έως 8 ετών που έχουν γεννήσει στο έτος ενίσχυσης. Ελάχιστος αριθµός ζώων τα 6 ανά εκµετάλλευση. Εφαρµογή απαιτήσεων για την αναγνώριση και την καταγραφή των ζώων (ΚΑΝ (ΕΚ) 1760/2000).
Βιοµηχανική ντοµάτα: Προϋπόθεση είναι η υπογραφή Σύµβασης καλλιέργειας και παράδοσης του προϊοντος στη µεταποιητική µονάδα. Προϋπόθεση είναι η παράδοση τουλάχιστον 50 tn/ha.
Πορτοκάλια (χυµός): α) Οι παραγωγοί που παραδίδουν τουλάχιστον 7 tn/ha προϊόντος στη χυµοποιηση. β) Προϋπόθεση είναι η παράδοση του προϊόντος στη µεταποιητική µονάδα χυµοποίησης.
Αιγοπρόβατα ορεινά: Αίγες ή /και προβατίνες ηλικίας άνω του έτους Ορεινών-Μειονεκτικών περιοχών. Παράδοση τουλάχιστον 6 τόνων γάλακτος σε µεταποιητικές βιοµηχανίες µε Ολική Μικροβιακή Χλωρίδα < 1.000.000 cfu / ml. Εφαρµογή απαιτήσεων για την αναγνώριση και την καταγραφή των ζώων (ΚΑΝ .(ΕΚ) 21 /2004 για τα αιγοπρόβατα).
Αιγοπρόβατα πεδινά: Αίγες ή /και προβατίνες ηλικίας άνω του έτους Πεδινών περιοχών. Παράδοση τουλάχιστον 6 τόνων γάλακτος σε µεταποιητικές βιοµηχανίες µε Ολική Μικροβιακή Χλωρίδα < 1.000.000 cfu / ml. Εφαρµογή των απαιτήσεων για αναγνώριση και καταγραφή των ζώων(ΚΑΝ .(ΕΚ) 21 /2004 για τα αιγοπρόβατα).
Όσπρια: Επιλέξιµα όσπρια για ανθρώπινη κατανάλωση.
Ψυχανθή: Κτηνοτροφικά πρωτεϊνούχα καρποδοτικά ψυχανθή που προορίζονται για ζωοτροφές.
Σποροπαραγωγή: Χρήση πιστοποιηµένου σπόρου σποράς. Μη χρήση γενετικά τροποποιηµένων ποικιλιών. Παράδοση στις σποροπαραγωγικές επιχειρήσεις. Επιλέξιµα είδη: Ελαιούχων & κλωστικών φυτών (βαµβάκι, σόγια), Οσπρίων (Φασόλια, Φακές, Ρεβύθια, Φάβα κ.ά), Κτηνοτροφικών Ψυχανθών (Μηδική, Βίκος, Κουκιά, Λούπινα, Μπιζέλια, Ρόβη κ.ά ).
Σπαράγγι: Γεωργοί φυσικά ή νοµικά πρόσωπα που καλλιεργούν και παράγουν σπαράγγια.
Μεταξοσκώληκες: Οι γεωργοί που εκτρέφουν µεταξοσκώληκες και παράγουν τουλάχιστον 20 κιλά χλωρά κουκούλια για κάθε κουτί µεταξόσπορου των 20.000 αυγών.
Ζαχαρότευτλα: Προϋπόθεση η σύναψη σύµβασης καλλιέργειας τεύτλων και παράδοσης του προϊόντος στη βιοµηχανία. Απαιτείται η χρήση πιστοποιηµένου σπόρου σποράς.
Κτηνοτρόφοι: Γεωργοί που διέθεταν ειδικά δικαιώµατα το 2014, δεν διαθέτουν επιλέξιµα εκτάρια το 2015. Θα ενισχύονται µε βάση τον αριθµό των µονάδων µεγάλων ζώων που διαθέτουν. Ελάχιστος αριθµός ζώων στην εκµετάλλευση οι 3 ΜΜΖ. Εφαρµογή των απαιτήσεων για αναγνώριση και καταγραφή των ζώων (ΚΑΝ (ΕΚ) 1760/2000 για τα βοοειδή και ΚΑΝ (ΕΚ) 21/2004 για τα αιγοπρόβατα). Οι γεωργοί δεν δικαιούνται άλλη συνδεδεµένη.
Συµπύρηνο (χυµός): α) Οι παραγωγοί που παραδίδουν τουλάχιστον 9 ton/ha προϊόντος προς χυµοποίηση. β) Σύµβαση µε τη µεταποιητική βιοµηχανία.
Η καλλιέργεια του βαμβακιού διατηρεί το προνομιακό καθεστώς στήριξης ως το 2020
Το κονδύλι του βαµβακιού δεν περιλαµβάνεται στις συνδεδεµένες ενισχύσεις που επιτρέπει η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική για άλλες κατηγορίες προϊόντων, καθώς αποτελεί από µόνο του ειδικό καθεστώς. Έτσι, διατηρείται ως έχει και για την περίοδο µετά το 2014 το καθεστώς του βαµβακιού, δηλαδή η συνδεδεµένη ενίσχυση που κατ’ έτος ανέρχεται περί στα 200 εκατ. ευρώ, ενώ δηµοσιονοµικά επέρχεται µία µείωση της τάξεως του 5% για τον προϋπολογισµό του τοµέα του βαµβακιού σύµφωνα και µε το γενικό κανόνα µείωσης ολόκληρου του προϋπολογισµού της ΚΑΠ για τη νέα Προγραµµατική Περίοδο 2014-2020. Η Βασική Έκταση για τη χώρα µας παραµένει στα 250.000 εκτάρια, καθώς και οι υπόλοιποι όροι επιλεξιµότητας, οι οποίοι ωστόσο εξειδικεύονται στις τελευταίες κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις για τις άµεσες ενισχύσεις.
Μάλιστα, το ύψος της συνδεδεµένης ενίσχυσης στο βαµβάκι εφόσον η επιλέξιµη έκταση δεν ξεπεράσει βάσει του κανονισµού 250.000 εκτάρια (ΚΑΝ (ΕΚ) 637/2008 ανέρχεται περί τα 764 ευρώ /εκτάριο (εάν την υπερβούµε θα υπάρξει αναλογική µείωση της ενίσχυσης /στρέµµα). Σύµφωνα µε τα στοιχεία του ΥπΑΑΤ, πέρυσι από τα 2,5 εκατ. στρέµµατα µε βαµβάκι που καλλιεργήθηκαν παρήχθησαν περίπου 800.000 τόνοι, ενώ µε βάση τα στρέµµατα καλλιέργειας και αφαιρώντας τις κρατήσεις ή συνδεδεµένη ενίσχυση ανήλθε στα 750 ευρώ το εκτάριο.
Τµήµα 2
Ειδική καλλιεργητική ενίσχυση για το βαµβάκι
Άρθρο 56
Έγκριση γεωργικών εκτάσεων για την παραγωγή βαµβακιού
Τα κράτη µέλη θεσπίζουν τα αντικειµενικά κριτήρια βάσει των οποίων Εγκρίνονται οι γεωργικές εκτάσεις σύµφωνα µε το άρθρο 57 παράγραφος 2 του κανονισµού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013.
Τα κριτήρια αυτά βασίζονται σε ένα ή περισσότερα από τα κατωτέρω στοιχεία:
γ) στη γεωργική οικονοµία των περιφερειών για τις οποίες η παραγωγή βαµβακιού είναι σηµαντική·
δ) στις εδαφοκλιµατικές συνθήκες που επικρατούν στις εν λόγω εκτάσεις·
ε) στη διαχείριση των υδάτων άρδευσης·
στ) στα συστήµατα αµειψισποράς και στις τεχνικές καλλιέργειας που συµβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος
Άρθρο 57
Έγκριση των ποικιλιών για σπορά
Για τους σκοπούς του άρθρου 57 του κανονισµού αριθ. 1307/2013, τα κράτη µέλη εγκρίνουν µεταξύ των ποικιλιών που είναι καταχωρισµένες στον «κοινό κατάλογο ποικιλιών καλλιεργούµενων φυτικών ειδών» που προβλέπεται στην οδηγία 2002/53/ΕΚ εκείνες που είναι προσαρµοσµένες στις ανάγκες της αγοράς.
Άρθρο 58
Απαιτήσεις επιλεξιµότητας
Η σπορά των εκτάσεων που αναφέρονται στο άρθρο 57 του κανονισµού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 πραγµατοποιείται µε την επίτευξη ελάχιστης πυκνότητας των φυτεύσεων που πρέπει να καθορίσει το οικείο κράτος µέλος ανάλογα µε τις εδαφοκλιµατικές συνθήκες και, ενδεχοµένως, τις περιφερειακές ιδιαιτερότητες.
Άρθρο 59
Γεωπονικές πρακτικές
Τα κράτη µέλη δύνανται να θεσπίζουν ειδικούς κανόνες σχετικά µε τις αναγκαίες γεωπονικές πρακτικές για τη διατήρηση και τη συγκοµιδή των καλλιεργειών σε κανονικές συνθήκες ανάπτυξης.
Άρθρο 60
Έγκριση των διεπαγγελµατικών οργανώσεων
1. Κάθε χρόνο, τα κράτη µέλη εγκρίνουν για µια περίοδο ενός έτους που αρχίζει το αργότερο την 1η Μαρτίου, οποιαδήποτε από τις διεπαγγελµατικές οργανώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 59 παράγραφος 1 του κανονισµού (ΕΕ) αρ ιθ. 1307/2013 η οποία υποβάλλει αίτηση για να εγκριθεί ως τέτοιου είδους οργάνωση και η οποία:
α) συγκεντρώνει συνολική έκταση τουλάχιστον 4.000 εκταρίων που έχει καθοριστεί από το κράτος µέλος και πληροί τα κριτήρια έγκρισης που προβλέπονται στο άρθρο 56 του παρόντος κανονισµού ·
β) περιλαµβάνει µία τουλάχιστον εκκοκκιστική επιχείρηση και
γ) έχει θεσπίσει κανόνες εσωτερικής λειτουργίας που αφορούν κυρίως τους όρους προσχώρησης και τις συνδροµές, σύµφωνα µε τη νοµοθεσία.
2. Εφόσον διαπιστωθεί ότι µία εγκεκριµένη διεπαγγελµατική οργάνωση δεν πληροί τα κριτήρια έγκρισης που προβλέπονται στην παράγραφο 1, το κράτος µέλος ανακαλεί την έγκριση, εκτός εάν η µη τήρηση των σχετικών κριτηρίων αποκατασταθεί. Εάν προβλέπεται ανάκληση της έγκρισης, το κράτος µέλος γνωστοποιεί την πρόθεσή του στη διεπαγγελµατική οργάνωση, αναφέροντας συγχρόνως τους λόγους ανάκλησης.
Το κράτος µέλος επιτρέπει στη διεπαγγελµατική οργάνωση να υποβάλει τις παρατηρήσεις της εντός ορισµένου χρόνου.
Οι γεωργοί που είναι µέλη εγκεκριµένης διεπαγγελµατικής οργάνωσης της οποίας η έγκριση ανακλήθηκε στερούνται του δικαιώµατος αύξησης της ενίσχυσης που προβλέπεται στο άρθρο 60 του κανονισµού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013.
Άρθρο 61
Υποχρεώσεις των παραγωγών
1. Ένας παραγωγός µπορεί να ανήκει µόνο σε µία από τις εγκεκριµένες διεπαγγελµατικές οργανώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 59 παράγραφος 1 του κανονισµού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013.
2. Ο παραγωγός που είναι µέλος διεπαγγελµατικής οργάνωσης παραδίδει το βαµβάκι που παράγει µόνο σε εκκοκκιστή ο οποίος ανήκει στην ίδια οργάνωση.
3. Η συµµετοχή των παραγωγών σε εγκεκριµένη διεπαγγελµατική οργάνωση είναι αποτέλεσµα εκούσιας προσχώρησης.
Πηγή: www.agronews.gr
