04/12/2013
Για την περίοδο 2014-2020
η Ευρωπαϊκή Ένωση θα δαπανήσει 3,85 δισ. ευρώ μέσω από το πρόγραμμα
«Ορίζοντας 2020» για την επισιτιστική ασφάλεια, τη βιώσιμη γεωργία και
τη δασοκομία, την έρευνα στον τομέα της θάλασσας, τη ναυτιλία και τη
βιο-οικονομία.
Το
πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη χρηματοδότηση δράσεων έρευνας και
καινοτομίας για την επταετία 2014-2020 («Ορίζοντας 2020»), συνολικού
ύψους 79,4 δισ. ευρώ, υπερψηφίστηκε πριν λίγες ημέρες από την Ολομέλεια
του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ως μέρος του προϋπολογισμού της ΕΕ για την
επερχόμενη προγραμματική περίοδο.
Ο «Ορίζοντας 2020» αποτελεί το μεγαλύτερο ενιαίο πρόγραμμα χρηματοδότησης της έρευνας παγκοσμίως και ως εκ τούτου εκτιμάται ότι θέτει σε μεγάλο βαθμό την ατζέντα της έρευνας στην Ευρώπη και διεθνώς για την επόμενη επταετία. Σημειώνεται ωστόσο ότι η χρηματοδότηση της ΕΕ είναι κατά πολύ μικρότερη από τους πόρους που δαπανούν τα κράτη-μέλη μέσω των εθνικών προϋπολογισμών για έρευνα και καινοτομία. Ενδεικτικά, μόνο η Γερμανία για το 2011 δαπάνησε περίπου 75 δισ. ευρώ – σε δημόσιες και ιδιωτικές δαπάνες, όσα περίπου θα δαπανήσει η ΕΕ για ολόκληρη την επταετία 2014-2020.
Βασικοί στόχοι του «Ορίζοντα 2020» είναι:
- Καταπολέμηση της οικονομικής κρίσης, επενδύοντας στη δημιουργία θέσεων εργασίας και ανάπτυξης
- Να δώσει λύσεις στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ και στις ανησυχίες των ευρωπαίων πολιτών για τη διαβίωσή τους, την ασφάλεια, την ποιότητα ζωής τους και το περιβάλλον
- Να ενισχύσει την παγκόσμια θέση της ΕΕ στους τομείς της έρευνας, της καινοτομίας και της τεχνολογίας (Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας: 2,7 δισ. ευρώ ο προϋπολογισμός για το 2014-2020).
Η κύρια αλλαγή που φέρνει ο «Ορίζοντας 2020» σε σχέση με τα προηγούμενα αντίστοιχα προγράμματα (7ο Πρόγραμμα-Πλαίσιο/FP7 κλπ) είναι ότι για πρώτη φορά συνδέεται η έρευνα με την καινοτομία, σε μια προσπάθεια να μετατραπεί η εξαιρετικής ποιότητας επιστημονική έρευνα που διεξάγεται στα εργαστήρια σε καινοτόμες υπηρεσίες και προϊόντα που θα αλλάξουν προς το καλύτερο τις ζωές των Ευρωπαίων πολιτών.
Ταυτόχρονα, προβλέπεται η απλοποίηση των διαδικασιών συμμετοχής στα διάφορα προγράμματα για επιχειρήσεις, πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα και δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη συμμετοχή των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας και στις οποίες αναμένεται να δοθούν πάνω από 3 δισ. ευρώ.
Η δομή του προγράμματος «Ορίζοντας 2020» στηρίζεται στο τρίπτυχο:
1. «Επιστημονική αριστεία», δηλαδή επιστημονική έρευνα παγκόσμιου επιπέδου που θα οδηγήσει στις τεχνολογίες του μέλλοντος και θα προσελκύσει στην ΕΕ τους καλύτερους επιστήμονες στον κόσμο.
2. «Βιομηχανική Υπεροχή», δηλαδή στρατηγική επένδυση σε τεχνολογίες-κλειδιά όπως η νανοτεχνολογία και η μικροηλεκτρονική, συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα και δημιουργία καινοτόμων μικρομεσαίων επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας που θα στηρίξουν την ανάπτυξη της ΕΕ-
3. «Κοινωνικές προκλήσεις», δηλαδή στράτευση της επιστημονικής έρευνας πίσω από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ, όπως είναι η γήρανση του πληθυσμού, η εξάντληση των ενεργειακών πόρων, η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, και η μετατροπή της επιστημονικής γνώσης σε εφαρμοσμένες λύσεις για τα καθημερινά προβλήματα των πολιτών.
Σε ανακοίνωσή του, ο Έλληνας Ευρωβουλευτής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Ιωάννης Τσουκαλάς, αναφέρει ότι παρότι ο «Ορίζοντας 2020» είναι ένα καλά δομημένο πρόγραμμα, με τεκμηριωμένες προτεραιότητες και πολύτιμα εργαλεία, ωστόσο η χρηματοδότησή του δεν είναι αρκετή για να επαναφέρει την Ευρώπη στην επιστημονική και τεχνολογική πρωτοπορία και να καλύψει τη μείωση που έχουν υποστεί σε αρκετές χώρες, λόγω της κρίσης, οι εθνικοί προϋπολογισμοί έρευνας.
«Φοβούμαι ότι η ΕΕ διέπραξε ένα λάθος στρατηγικής σημασίας όταν υπαναχώρησε από τον αρχικό μας στόχο για χρηματοδότηση του «Ορίζοντα 2020» με 100 δισ. ευρώ. Ευελπιστώ ότι το υψηλής ποιότητας ελληνικό ερευνητικό δυναμικό θα είναι σε θέση να αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα κονδύλια του Ορίζοντα 2020, μετριάζοντας έτσι τις επιπτώσεις από την δραματική μείωση της εθνικής χρηματοδότησης στην έρευνα και την καινοτομία», τονίζει ο Ι. Τσουκαλάς, καθηγητής και πρώην γγ. Έρευνας και Τεχνολογίας.
Ο «Ορίζοντας 2020» αποτελεί το μεγαλύτερο ενιαίο πρόγραμμα χρηματοδότησης της έρευνας παγκοσμίως και ως εκ τούτου εκτιμάται ότι θέτει σε μεγάλο βαθμό την ατζέντα της έρευνας στην Ευρώπη και διεθνώς για την επόμενη επταετία. Σημειώνεται ωστόσο ότι η χρηματοδότηση της ΕΕ είναι κατά πολύ μικρότερη από τους πόρους που δαπανούν τα κράτη-μέλη μέσω των εθνικών προϋπολογισμών για έρευνα και καινοτομία. Ενδεικτικά, μόνο η Γερμανία για το 2011 δαπάνησε περίπου 75 δισ. ευρώ – σε δημόσιες και ιδιωτικές δαπάνες, όσα περίπου θα δαπανήσει η ΕΕ για ολόκληρη την επταετία 2014-2020.
Βασικοί στόχοι του «Ορίζοντα 2020» είναι:
- Καταπολέμηση της οικονομικής κρίσης, επενδύοντας στη δημιουργία θέσεων εργασίας και ανάπτυξης
- Να δώσει λύσεις στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ και στις ανησυχίες των ευρωπαίων πολιτών για τη διαβίωσή τους, την ασφάλεια, την ποιότητα ζωής τους και το περιβάλλον
- Να ενισχύσει την παγκόσμια θέση της ΕΕ στους τομείς της έρευνας, της καινοτομίας και της τεχνολογίας (Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας: 2,7 δισ. ευρώ ο προϋπολογισμός για το 2014-2020).
Η κύρια αλλαγή που φέρνει ο «Ορίζοντας 2020» σε σχέση με τα προηγούμενα αντίστοιχα προγράμματα (7ο Πρόγραμμα-Πλαίσιο/FP7 κλπ) είναι ότι για πρώτη φορά συνδέεται η έρευνα με την καινοτομία, σε μια προσπάθεια να μετατραπεί η εξαιρετικής ποιότητας επιστημονική έρευνα που διεξάγεται στα εργαστήρια σε καινοτόμες υπηρεσίες και προϊόντα που θα αλλάξουν προς το καλύτερο τις ζωές των Ευρωπαίων πολιτών.
Ταυτόχρονα, προβλέπεται η απλοποίηση των διαδικασιών συμμετοχής στα διάφορα προγράμματα για επιχειρήσεις, πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα και δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη συμμετοχή των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας και στις οποίες αναμένεται να δοθούν πάνω από 3 δισ. ευρώ.
Η δομή του προγράμματος «Ορίζοντας 2020» στηρίζεται στο τρίπτυχο:
1. «Επιστημονική αριστεία», δηλαδή επιστημονική έρευνα παγκόσμιου επιπέδου που θα οδηγήσει στις τεχνολογίες του μέλλοντος και θα προσελκύσει στην ΕΕ τους καλύτερους επιστήμονες στον κόσμο.
2. «Βιομηχανική Υπεροχή», δηλαδή στρατηγική επένδυση σε τεχνολογίες-κλειδιά όπως η νανοτεχνολογία και η μικροηλεκτρονική, συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα και δημιουργία καινοτόμων μικρομεσαίων επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας που θα στηρίξουν την ανάπτυξη της ΕΕ-
3. «Κοινωνικές προκλήσεις», δηλαδή στράτευση της επιστημονικής έρευνας πίσω από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ, όπως είναι η γήρανση του πληθυσμού, η εξάντληση των ενεργειακών πόρων, η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, και η μετατροπή της επιστημονικής γνώσης σε εφαρμοσμένες λύσεις για τα καθημερινά προβλήματα των πολιτών.
Σε ανακοίνωσή του, ο Έλληνας Ευρωβουλευτής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Ιωάννης Τσουκαλάς, αναφέρει ότι παρότι ο «Ορίζοντας 2020» είναι ένα καλά δομημένο πρόγραμμα, με τεκμηριωμένες προτεραιότητες και πολύτιμα εργαλεία, ωστόσο η χρηματοδότησή του δεν είναι αρκετή για να επαναφέρει την Ευρώπη στην επιστημονική και τεχνολογική πρωτοπορία και να καλύψει τη μείωση που έχουν υποστεί σε αρκετές χώρες, λόγω της κρίσης, οι εθνικοί προϋπολογισμοί έρευνας.
«Φοβούμαι ότι η ΕΕ διέπραξε ένα λάθος στρατηγικής σημασίας όταν υπαναχώρησε από τον αρχικό μας στόχο για χρηματοδότηση του «Ορίζοντα 2020» με 100 δισ. ευρώ. Ευελπιστώ ότι το υψηλής ποιότητας ελληνικό ερευνητικό δυναμικό θα είναι σε θέση να αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα κονδύλια του Ορίζοντα 2020, μετριάζοντας έτσι τις επιπτώσεις από την δραματική μείωση της εθνικής χρηματοδότησης στην έρευνα και την καινοτομία», τονίζει ο Ι. Τσουκαλάς, καθηγητής και πρώην γγ. Έρευνας και Τεχνολογίας.
Πηγή: www.agronews.gr
