Του K. Θ. Μπουχέλου, Ομότιμου Καθηγητή Γεωπονικού Παν/μίου Αθηνών
Η κύρια αιτία της επικινδυνότητος των ακάρεων αυτών, είναι η γουανίνη που περιέχουν τα περιττώματά τους. Η εισπνοή της γουανίνης των περιττωμάτων των ακάρεων, προκαλεί ισχυρή αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος του ανθρώπου Τα ακάρεα σκόνης είναι υπεύθυνα για πολλές σύγχρονες μορφές αλλεργιών. Αποδεικνύεται ότι το 50-80% των περιπτώσεων εμφάνισης αλλεργικού άσθματος συνδέονται με τα ακάρεα της σκόνης. Φαίνεται πως πολλοί άνθρωποι...
αντιδρούν σε πρωτεΐνες που βρίσκονται στα περιττώματα και στα εκδύματα του εξωσκελετού των ακάρεων. Επιπλέον άλλα συμπτώματα είναι κνησμός, εξανθήματα στο δέρμα και φτάρνισμα.
Η ανάπτυξη του πληθυσμού των ακάρεων εξαρτάται από τις επικρατούσες θερμοκρασίες, τη σχετική υγρασία στην ατμόσφαιρα και την επάρκεια τροφής. Υψηλές θερμοκρασίες και σχετική υγρασία ευνοούν την ανάπτυξή τους.
Τα ακάρεα αυτά τρέφονται με τμήματα του ανθρώπινου δέρματος που αποβάλλεται, υπολείμματα τροφών, μύκητες και γύρη. Ένα γραμμάριο σκόνης είναι δυνατόν να περιέχει μέχρι και 100-400 άτομα. Κρεβάτια, στρώματα, ταπετσαρίες και χαλιά είναι οι πιο σημαντικοί φορείς ακάρεων.
Στην Ελλάδα κυρίαρχα είδη είναι το Dermatophagoides pteronyssinus (στην ηπειρωτική Ελλάδα) και το D. farinae (στα νησιά). Υψηλοί αριθμοί ακάρεων διαπιστώνονται όταν η υγρασία βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα(από το φθινόπωρο μέχρι την άνοιξη) και μικρότεροι πληθυσμοί παρατηρούνται κατά τις περιόδους με υψηλότερες θερμοκρασίες και χαμηλότερη σχετική υγρασία(το καλοκαίρι).
Προφυλάξεις
Κάθε άτομο για το οποίο υπάρχει έστω και υποψία ότι είναι ευαίσθητο σε αλλεργίες, πρέπει να υποβάλλεται σε διαγνωστικές δοκιμές αλλεργικότητος, τις αδόκιμως ονομαζόμενες «αλλεργικές δοκιμασίες». Με τις δοκιμασίες αυτές διαπιστώνεται το εάν μία συγκεκριμένη ουσία (αλλεργιογόνο) αναγκάζει το ανοσοποιητικό σύστημα του ατόμου να υπεραντιδράσει και να του δημιουργήσει προβλήματα.
Η πλειονότητα των αλλεργιογόνων ουσιών προκαλεί στον οργανισμό τη παραγωγή ειδικών αντισωμάτων (IgE) τα οποία κυκλοφορούν ελεύθερα στο αίμα. Για τον εντοπισμό αντισωμάτων IgE στο αίμα, ακολουθείται η μέθοδος Rast test ενώ στο δέρμα γίνονται δοκιμασίες νυγμού ή ενδοδερμική χορήγηση του αλλεργιογόνου με ένεση. Αφού εντοπισθεί το υπεύθυνο αλλεργιογόνο, δίδονται στον ασθενή ανάλογες οδηγίες για πρόληψη ή ανοσοθεραπεία (9), (10).
Τρόποι για να απαλλαγείτε
1.Μέσα στο σπίτι η ιδανική θερμοκρασία θα πρέπει να είναι γύρω στους 21,5-22 βαθμούς Κελσίου τον χειμώνα και γύρω στους 22-24 το καλοκαίρι. Την ίδια στιγμή, το ποσοστό της υγρασίας δεν θα πρέπει να ξεπερνάει το 55%.
2. Αερίζετε όλα τα δωμάτια τουλάχιστον μία φορά τη μέρα, κατά προτίμηση το πρωί. Τις ίδιες ώρες, είναι σημαντικό να λιάζετε και να αερίζετε τα μαξιλάρια και τα σεντόνια. Στον ύπνο, αφήνετε ένα παράθυρο ανοιχτό και μην κλείνετε την πόρτα της κρεβατοκάμαρας για να ανανεώνεται ο αέρας στο δωμάτιο.
3. Αντικαταστήστε τα στρώματα και τα μαξιλάρια με γέμιση από μαλλί ή πούπουλα με άλλα που να περιέχουν πολυουρεθάνιο και φροντίστε να τα ανανεώνετε κάθε 2-3 χρόνια.
4. Το κάλυμμα του στρώματος θα πρέπει να πλένεται τουλάχιστον κάθε δύο μήνες σε θερμοκρασία 60 βαθμών Κελσίου, τα σεντόνια και οι μαξιλαροθήκες τουλάχιστον κάθε βδομάδα, ενώ τα πιο βαριά σκεπάσματα τουλάχιστον κάθε μήνα.
5. Καταργήστε (κυρίως στις κρεβατοκάμαρες) τις μοκέτες, τις κουρτίνες από βαριά υφάσματα και τις φλοκάτες. Διαφορετικά, θα πρέπει να τα πλένετε κάθε δύο βδομάδες.
6. Καθαρίζετε συχνά τις εγκαταστάσεις της θέρμανσης και του κλιματισμού. Ο απορροφητήρας της κουζίνας θα πρέπει να έχει έξοδο στο εξωτερικό περιβάλλον και να διαθέτει φίλτρο που να καθαρίζεται κάθε δύο μήνες.
7. Επιλέξτε έπιπλα από υλικά που δεν έλκουν τη σκόνη (όπως ξύλο, μέταλλο ή δέρμα).
8. Για να απομακρύνετε τη σκόνη από τα έπιπλα χωρίς να τη διασκορπίζετε στον αέρα, χρησιμοποιείτε ηλεκτροστατικά ξεσκονόπανα. Για τα πατώματα αντιθέτως, προτιμήστε ηλεκτρικές σκούπες με φίλτρο ΗEPA ή με κάδο νερού, που ενδείκνυνται για τους αλλεργικούς.
9. Αποφύγετε το κάπνισμα στους κλειστούς χώρους. Ακόμα και το παθητικό κάπνισμα την περίοδο της εγκυμοσύνης και του θηλασμού ευνοεί την εμφάνιση αλλεργιών αργότερα στο παιδί..
10. Σε περίπτωση παρουσίας αλλεργικών παιδιών, αποφύγετε τα κατοικίδια ζώα. Αν αυτά ωστόσο υπάρχουν, τότε θα πρέπει να βουρτσίζετε το τρίχωμά τους τουλάχιστον μία φορά τη βδομάδα και να το πλένετε τακτικά.
Η κύρια αιτία της επικινδυνότητος των ακάρεων αυτών, είναι η γουανίνη που περιέχουν τα περιττώματά τους. Η εισπνοή της γουανίνης των περιττωμάτων των ακάρεων, προκαλεί ισχυρή αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος του ανθρώπου Τα ακάρεα σκόνης είναι υπεύθυνα για πολλές σύγχρονες μορφές αλλεργιών. Αποδεικνύεται ότι το 50-80% των περιπτώσεων εμφάνισης αλλεργικού άσθματος συνδέονται με τα ακάρεα της σκόνης. Φαίνεται πως πολλοί άνθρωποι...
αντιδρούν σε πρωτεΐνες που βρίσκονται στα περιττώματα και στα εκδύματα του εξωσκελετού των ακάρεων. Επιπλέον άλλα συμπτώματα είναι κνησμός, εξανθήματα στο δέρμα και φτάρνισμα.
Η ανάπτυξη του πληθυσμού των ακάρεων εξαρτάται από τις επικρατούσες θερμοκρασίες, τη σχετική υγρασία στην ατμόσφαιρα και την επάρκεια τροφής. Υψηλές θερμοκρασίες και σχετική υγρασία ευνοούν την ανάπτυξή τους.
Τα ακάρεα αυτά τρέφονται με τμήματα του ανθρώπινου δέρματος που αποβάλλεται, υπολείμματα τροφών, μύκητες και γύρη. Ένα γραμμάριο σκόνης είναι δυνατόν να περιέχει μέχρι και 100-400 άτομα. Κρεβάτια, στρώματα, ταπετσαρίες και χαλιά είναι οι πιο σημαντικοί φορείς ακάρεων.
Στην Ελλάδα κυρίαρχα είδη είναι το Dermatophagoides pteronyssinus (στην ηπειρωτική Ελλάδα) και το D. farinae (στα νησιά). Υψηλοί αριθμοί ακάρεων διαπιστώνονται όταν η υγρασία βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα(από το φθινόπωρο μέχρι την άνοιξη) και μικρότεροι πληθυσμοί παρατηρούνται κατά τις περιόδους με υψηλότερες θερμοκρασίες και χαμηλότερη σχετική υγρασία(το καλοκαίρι).
Προφυλάξεις
Κάθε άτομο για το οποίο υπάρχει έστω και υποψία ότι είναι ευαίσθητο σε αλλεργίες, πρέπει να υποβάλλεται σε διαγνωστικές δοκιμές αλλεργικότητος, τις αδόκιμως ονομαζόμενες «αλλεργικές δοκιμασίες». Με τις δοκιμασίες αυτές διαπιστώνεται το εάν μία συγκεκριμένη ουσία (αλλεργιογόνο) αναγκάζει το ανοσοποιητικό σύστημα του ατόμου να υπεραντιδράσει και να του δημιουργήσει προβλήματα.
Η πλειονότητα των αλλεργιογόνων ουσιών προκαλεί στον οργανισμό τη παραγωγή ειδικών αντισωμάτων (IgE) τα οποία κυκλοφορούν ελεύθερα στο αίμα. Για τον εντοπισμό αντισωμάτων IgE στο αίμα, ακολουθείται η μέθοδος Rast test ενώ στο δέρμα γίνονται δοκιμασίες νυγμού ή ενδοδερμική χορήγηση του αλλεργιογόνου με ένεση. Αφού εντοπισθεί το υπεύθυνο αλλεργιογόνο, δίδονται στον ασθενή ανάλογες οδηγίες για πρόληψη ή ανοσοθεραπεία (9), (10).
Τρόποι για να απαλλαγείτε
1.Μέσα στο σπίτι η ιδανική θερμοκρασία θα πρέπει να είναι γύρω στους 21,5-22 βαθμούς Κελσίου τον χειμώνα και γύρω στους 22-24 το καλοκαίρι. Την ίδια στιγμή, το ποσοστό της υγρασίας δεν θα πρέπει να ξεπερνάει το 55%.
2. Αερίζετε όλα τα δωμάτια τουλάχιστον μία φορά τη μέρα, κατά προτίμηση το πρωί. Τις ίδιες ώρες, είναι σημαντικό να λιάζετε και να αερίζετε τα μαξιλάρια και τα σεντόνια. Στον ύπνο, αφήνετε ένα παράθυρο ανοιχτό και μην κλείνετε την πόρτα της κρεβατοκάμαρας για να ανανεώνεται ο αέρας στο δωμάτιο.
3. Αντικαταστήστε τα στρώματα και τα μαξιλάρια με γέμιση από μαλλί ή πούπουλα με άλλα που να περιέχουν πολυουρεθάνιο και φροντίστε να τα ανανεώνετε κάθε 2-3 χρόνια.
4. Το κάλυμμα του στρώματος θα πρέπει να πλένεται τουλάχιστον κάθε δύο μήνες σε θερμοκρασία 60 βαθμών Κελσίου, τα σεντόνια και οι μαξιλαροθήκες τουλάχιστον κάθε βδομάδα, ενώ τα πιο βαριά σκεπάσματα τουλάχιστον κάθε μήνα.
5. Καταργήστε (κυρίως στις κρεβατοκάμαρες) τις μοκέτες, τις κουρτίνες από βαριά υφάσματα και τις φλοκάτες. Διαφορετικά, θα πρέπει να τα πλένετε κάθε δύο βδομάδες.
6. Καθαρίζετε συχνά τις εγκαταστάσεις της θέρμανσης και του κλιματισμού. Ο απορροφητήρας της κουζίνας θα πρέπει να έχει έξοδο στο εξωτερικό περιβάλλον και να διαθέτει φίλτρο που να καθαρίζεται κάθε δύο μήνες.
7. Επιλέξτε έπιπλα από υλικά που δεν έλκουν τη σκόνη (όπως ξύλο, μέταλλο ή δέρμα).
8. Για να απομακρύνετε τη σκόνη από τα έπιπλα χωρίς να τη διασκορπίζετε στον αέρα, χρησιμοποιείτε ηλεκτροστατικά ξεσκονόπανα. Για τα πατώματα αντιθέτως, προτιμήστε ηλεκτρικές σκούπες με φίλτρο ΗEPA ή με κάδο νερού, που ενδείκνυνται για τους αλλεργικούς.
9. Αποφύγετε το κάπνισμα στους κλειστούς χώρους. Ακόμα και το παθητικό κάπνισμα την περίοδο της εγκυμοσύνης και του θηλασμού ευνοεί την εμφάνιση αλλεργιών αργότερα στο παιδί..
10. Σε περίπτωση παρουσίας αλλεργικών παιδιών, αποφύγετε τα κατοικίδια ζώα. Αν αυτά ωστόσο υπάρχουν, τότε θα πρέπει να βουρτσίζετε το τρίχωμά τους τουλάχιστον μία φορά τη βδομάδα και να το πλένετε τακτικά.