Brassica oleraceae. Brassicaceae Family και κράμβη η λαχανώδης επί το ελληνικότερον
Η καλλιέργεια του μπρόκολου τα τελευταία χρόνια τόσο στη χώρα μας, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο έχει επιφέρει αρκετά οικονομικά οφέλη.
Όλο και περισσότεροι καταναλωτές ανταποκρίνονται στις οφέλιμες ιδιότητες του προϊόντος, με αποτέλεσμα να παρατηρείται σταθερή αύξηση στις καλλιεργούμενες εκτάσεις.
Το μπρόκολο αποδίδει πολύ ικανοποιητικό εισόδημα στον καλλιεργητή και οι τιμές παραγωγού διαμορφώνονται κατά μέσο όρο στα 1,20 ευρώ το κιλό, ενώ σε περιπτώσεις που η αγορά είναι ελλειμματική, φτάνουν ακόμα και το 1,5 ευρώ το κιλό.
Είναι φυσική πηγή βιταμίνης C και Β καροτίνης. Έχουν πολύ λίγες θερμίδες γι' αυτό τα συναντάμε συχνά σε δίαιτες. Το μπρόκολο ανήκει στα πλέον πλούσια σε τροφικά συστατικά λαχανικά και είναι πλούσιο, ανάμεσα σε άλλα, σε αντιοξειδωτικά και το καροτινοειδές λουτεΐνη. Μεταξύ των αντιοξειδωτικών έχει ανιχνευθεί η σουλφοραφάνη που σε πολλές μελέτες έχει αποδειχθεί πως έχει δράση αντικαρκινική και αντιμικροβιακή. (Σουηδικό περιοδικό Näringsmedicinskt tidskrift nr 5 - 2006). Επιπλέον έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και είναι αξιόλογη πηγή καλλίου.
Με καταγωγή από την Ιταλία ανήκει στην ίδια οικογένεια λαχανικών με το λάχανο και το κουνουπίδι. Το μπρόκολο μπορεί να λεχθεί ότι είναι παραλλαγή του κουνουπιδιού όσον αφορά τις καλλιεργητικές τεχνικές, με ανθοκεφαλές σε πράσινο ή ιώδες χρώμα. Είναι αγγειόσπερμο, δικότυλο φυτό και η καλλιέργειά του είναι όμοια με του κουνουπιδιού. Είναι ένα γρήγορα αναπτυσσόμενο φυτό ύψους 50-90 εκατοστών και φέρει πυκνές ταξιανθίες στο άκρο του κεντρικού άξονα και των κλαδιών. Τα χρώματα στις ανθοκεφαλές ποικίλουν από πράσινο, μωβ ή σκούρο πορτοκαλί ανάλογα με το είδος . Υπάρχουν πολλές ποικιλίες που καλλιεργούνται στις Εύκρατες και ψυχρές περιοχές αφού το μπρόκολο είναι ανθεκτικό στις χαμηλές θερμοκρασίες.
Πρώιμες ποικιλίες Μπρόκολο (58-65 ημέρες) :
- «Gypsy» ( 58 ημέρες) είναι ένα πρώιμο μπρόκολο με ισχυρό ριζικό σύστημα και καλή παραγωγικότητα σε φτωχά εδάφη. Παράγει όμορφα θολωτά πράσινα κεφάλια με μέτρια έως μικρή σε μέγεθος σαν χάντρα.
- «Άνεμος Μπλε» ( 49-55 ημέρες) είναι μια πολύ πρώιμη ποικιλία που παράγει μεγάλες ανθοκεφαλές σε περίπου 60 ημέρες. Έχει καλή παραγωγή δίδοντας την μεγαλύτερη συγκομιδή. Τα φύλλα είναι μπλε-πράσινα κοντά στην κορυφή του φυτού.
- «De Τσίκο» (48 ημέρες)Ωριμάζουν σε κυμαινόμενες συνθήκες. Παράγει ένα μικρό μπροκολάκι (7-10 cm) , ακολουθούμενο από ένα μεγάλο αριθμό πλευρικών βλασταριών.
- «Amadeus» (56 ημέρες) είναι μια καλή ποικιλία που παράγει 4-5 κεφαλές (10-13 cm) μεσαίου μεγέθους, σε χρώμα μπλε-πράσινο.
- «Αρκαδία» (F1, 63-68 ημέρες) παράγει ομοιόμορφη κεφαλή, με ανθοκεφαλές σαν μικρές χάντρες μωβ-πράσινο 5-6 τον αριθμό (13-15 cm) σε όλη την παραγωγική ζωή.
Mid-Season Ποικιλίες Μπρόκολο :
- «Μαραθώνιος» (68 ημέρες) είναι η καλύτερη επιλογή για το φθινόπωρο και το χειμώνα σε παραγωγή του Βορειοδυτικού Ειρηνικού και της Βόρειας Καλιφόρνια.
- «Belstar» ( 65-75 ημέρες) παράγει όμορφο μπλε-πράσινο, σφιχτό κεφάλι ψηλά πάνω. Ενδείκνυται για άνοιξη και καλοκαίρι.
- «Διπλωμάτης» (68 ημέρες, ανθεκτικό σε ωίδιο) παράγει σκούρα πράσινα, ομοιόμορφη πυκνή κεφαλή 4-6 τον αριθμό (10-15 cm) σε όλη την παραγωγική ζωή.
- «ΕΞΠΡΕΣ» ( 75 ημέρες) είναι μια καλή mid-season ποικιλία μπρόκολο. Παράγει 6-7 τον αριθμό κεφαλές (15-18 cm), βαθύ μπλε-πράσινου χρώματος. Παράγει πολλούς πλευρικούς βλαστούς.
- «Waltham 29 '( 63-74 ημέρες) παράγει πολλαπλές κεφαλές, 4-8 τον αριθμό (10-20 cm) πυκνό, μπλε - πράσινο, ακολουθούμενο από πολλαπλούς πλευρικούς βλαστούς. Αντέχει το πολύ κρύο καθιστώντας το κατάλληλο για παραγωγή νωρίς την άνοιξη και αργά το φθινόπωρο
- «Beaumont» (75-80 ημέρες), μια επιλογή ολλανδικής ποικιλίας, παράγει σφιχτά, στρογγυλά κεφάλια με μπλε-πράσινα άνθη. Έχει αντίσταση στο κρύο.Υπάρχουν αρκετές ακόμα ποικιλίες των οποίων το εμπορικό ενδιαφέρον είναι ακόμα υπό εργαστηριακό έλεγχο.(Μπρόκολο Raab και ποικιλίες προερχόμενες από την Κίνα). Θα αναφερθούμε σίγουρα σε προσεχές άρθρο.
Ο πολλαπλασιασμός του γίνεται με τη σπορά είτε απευθείας στους αγρούς είτε σε σπορεία και κατόπιν γίνεται η μεταφύτευση. Σπέρνεται σε σπορείο από Ιούλιο μέχρι Σεπτέμβριο, σε θερμοκρασίες 10-30 βαθμούς, βλαστάνει σε 3-10 μέρες και μεταφυτεύεται 40-50 μέρες μετά τη σπορά, όταν τα φιντάνια αποκτήσουν 4-8 φύλλα. Ανάλογα με την ποικιλία ή το υβρίδιο, χρειάζεται 60-110 μέρες από τη μεταφύτευση μέχρι τη συγκομιδή. Σπέρνεται επίσης κατευθείαν στον κήπο, από Ιούνιο έως Αύγουστο.
Στη χώρα μας η καλλιέργεια του μπρόκολου γίνεται με σπορά δύο εποχών: Τα χειμωνιάτικα που σπέρνονται από τον Ιούλιο μέχρι και τον Οκτώβριο για να δώσουν παραγωγή από το Νοέμβριο ως το τέλος Απριλίου και τα θερινά που σπέρνονται από τα μέσα Φεβρουαρίου έως τα μέσα Απριλίου και δίνουν παραγωγή την άνοιξη και νωρίς το καλοκαίρι.
Για τα μπρόκολα αυτά χρησιμοποιούνται υβρίδια πρώιμα και ανθεκτικά στη ζέστη.
Συνήθως οι παραγωγοί αγοράζουν έτοιμα σπορόφυτα και τα μεταφυτεύουν στις τελικές θέσεις στο χωράφι, η τιμή των οποίων διαμορφώνεται στα 5-6 λεπτά ανά φυτό, ενώ η τιμή του σπόρου υπολογίζεται στο 1 λεπτό ανά σπόρο. Η πιο συνηθισμένη πυκνότητα είναι τα 4.000 φυτά ανά στρέμμα. Η συγκομιδή πρέπει να γίνεται έγκαιρα, πριν οι ανθοκεφαλές κιτρινίσουν και σχηματίσουν άνθη. Το μπρόκολο εκτός από την κεντρική ανθοκεφαλή σχηματίζει και μικρότερες, στις μασχάλες των φύλλων οι οποίες αναπτύσσονται μόλις κόψουμε την κεντρική, δίνοντας συμπληρωματική παραγωγή.
Τα μπρόκολα είναι φυτά που θέλουν χώρο προκειμένου να αναπτυχθεί η ανθοκεφαλή. Επομένως φροντίζουμε ώστε οι αποστάσεις ανάμεσα στα φυτά να είναι τουλάχιστον 60 εκατοστά. Αν φυτευτούν τα μπρόκολα σε μικρές αποστάσεις, τότε θα πάρουμε μικρά και αδύναμα μπρόκολα.
Όσον αφορά το χώμα και το νερό : Τα μπρόκολα χρειάζονται χώμα πλούσιο σε οργανικά στοιχεία και με κλίση ώστε να αποστραγγίζει σωστά. Επομένως φροντίζουμε το χώμα με compost ή άλλο οργανικό λίπασμα. Τα μπρόκολα θέλουν καλό πότισμα. Ωστόσο αποφεύγουμε την υπερβολική άρδευση προς αποφυγή λιμναζουσών νερών. Η ωρίμανση έρχεται 55-75 μέρες μετά την μεταφύτευση ανάλογα την ποικιλία.
Χρήστος Απ. Κρικέλας
Γεωπόνος Msc ΓΠΑ
Email : christoskrikelas@yahoo.com
http://www.gardenmagazine.gr
