22/11/2013
Είκοσι έξι δισεκατομμύρια
ευρώ ετησίως προσφέρει η εντατική γεωργία στο ευρωπαϊκό ΑΕΠ με το 65%
(15 δισ. ευρώ) να κατευθύνεται αποκλειστικά προς τον αγροτικό τομέα ενώ
το 35% μοιράζεται σε άλλους παραγωγικούς τομείς που συνδέονται με την
γεωργία στην οικονομική αλυσίδα (11 δισ. ευρώ).
Κατά 52 εκατ. τόνους μικρότερη θα ήταν η παραγωγή σιταριού στην ΕΕ χωρίς την παραγωγική γεωργία σύμφωνα με την μελέτη.
Σύμφωνα με την μελέτη, ενδεικτικό της μεγάλης συνεισφοράς της εντατικής γεωργίας στο αγροτικό εισόδημα της Ε.Ε, είναι το γεγονός ότι στα 17.800 ευρώ που αποτελεί το μέσο αγροτικό εισόδημα ετησίως, τα 14.000 ευρώ αποτελούν την πρόσθετη συνεισφορά της εντατικής γεωργίας με μόλις 3.800 ευρώ να προσφέρονται από την συμβατική γεωργία (συμπεριλαμβανομένων και των κοινοτικών ενισχύσεων). Για παράδειγμα εάν η συμβατική γεωργία αντικαθιστούσε εξ ολοκλήρου την εντατική, το αγροτικό εισόδημα στην Γερμανία, στη Γαλλία και την Ολλανδία θα μειωνόταν το 1ο έτος μετάβασης κατά 30% ενώ ακόμη μεγαλύτερες θα ήταν οι απώλειες για χώρες χαμηλού εισοδήματος όπως η Βουλγαρία και η Ρουμανία και η Σλοβακία.
Καθοριστική επίσης είναι και η συνεισφορά της στο εμπορικό ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων της Ε.Ε. Όπως υποδεικνύει και ο πίνακας 2 η απουσία εντατικής γεωργίας θα μετέτρεπε σε έλλειμμα το μικρό πλεόνασμα που έχει η Ε.Ε. σε σιτηρά και άλλα δημητριακά, ενώ θα αυξάνονταν κατά πολύ τα μικρά ελλείμματα που ήδη έχει σε καλαμπόκι, ελαιοκράμβη, ζάχαρη και όσπρια.
Όπως καταδεικνύει και ο πίνακας 1, περίπου 100 εκατομμύρια τόνοι των παραπάνω προϊόντων προστίθενται στην συνολική ευρωπαϊκή παραγωγή λόγω της ύπαρξης της εντατικής γεωργίας. Μάλιστα οι συγκεκριμένες καλλιέργειες αφορούν καλλιέργειες υψηλότατης διατροφικής αξίας και απαραίτητες για την διατροφική κάλυψη του πληθυσμού. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της έκθεσης, η εντατική ευρωπαϊκή γεωργία μπορεί να προσφέρει υδατάνθρακες για 425 εκατομμύρια ανθρώπους, πρωτεΐνες για 350 εκατομμύρια ανθρώπους και έλαια λαχανικών για περίπου 300 εκατομμύρια.
Εργαλείο απασχόλησης για 1,1 εκατ. ανθρώπους στον αγροτικό τομέα
Δεδομένου ότι έως το 2050, η ζήτηση για τροφή θα αυξηθεί περίπου 100% και η αγροτική γη έχει περιορισμένο μέγεθος, η αύξηση της παραγωγικότητας μέσω της εντατικής γεωργίας αποτελεί κεντρικό άξονα για την επίλυση διατροφικών προβλημάτων. Αυτό συμβαίνει γιατί στις αναπτυγμένες χώρες η παραγωγικότητα του συμβατικού αγροτικού τομέα κινείται σε μηδενικούς ή ελάχιστα αυξητικούς ρυθμούς.
Αναφορικά με την αγροτική απασχόληση υπολογίζεται ότι η εντατική γεωργία έχει συνεισφέρει έως τώρα 1,1 εκατομμύρια εργαζόμενους στον αγροτικό τομέα. Ειδικότερα σε περιοχές της βόρειας και δυτικής Ευρώπης, η εντατική γεωργία έχει αποτελέσει σημαντική λύση απορρόφησης εργατικού δυναμικού σε περιφέρειες όπου υπήρχε πρόβλημα ανεργίας λόγω άλλων οικονομικών κλάδων που είχαν προχωρήσει σε μείωση προσωπικού. Παρόλο που η απουσία εντατικής γεωργίας και η πλήρη κυριαρχία της συμβατικής θα δημιουργούσε 267 επιπρόσθετες θέσεις εργασίας στον αγροτικό τομέα, ταυτόχρονα αυτή η εξέλιξη θα καταργούσε 120 χιλιάδες θέσεις εργασίας που έχουν δημιουργηθεί σε άλλους οικονομικούς κλάδους λόγω της εντατικής γεωργίας.
Πρόσθετη υπεραξία
Το συνολικό πρόσθετο κοινωνικό κέρδος (υπεραξία παραγωγών και καταναλωτών) το οποίο παράγεται από την εντατική γεωργία υπολογίζεται σε περίπου 16.19 δισ. ευρώ ετησίως: 7,5 δισ. ευρώ προσφέρει η εντατική καλλιέργεια σιτηρών, 2,5 δις προσφέρει η εντατική καλλιέργεια ζάχαρης ενώ περίπου 1,5 δισ. προσφέρει η αντίστοιχη καλλιέργεια καλαμποκιού.
Αναφορικά με την συνεισφορά στην περιβαλλοντική προστασία, η ευρωπαϊκή εντατική γεωργία αποτρέπει ετησίως την εκπομπή 6,8 δισ.τόνων διοξειδίου του άνθρακα παγκοσμίως. Δεδομένου ότι εντατική και συμβατική γεωργία συνεισφέρουν σχεδόν το ίδιο στην εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου, η εντατική γεωργία επιβαρύνει λιγότερο συγκριτικά με την συμβατική αφού εκπέμπει την ίδια ποσότητα αερίων παράγοντας πολλά περισσότερα αγροτικά προιόντα. Έτσι η εντατική γεωργία αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο στα χέρια της Ε.Ε. στον αγώνα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Αυξάνει κατά 500 ευρώ το μέσο ετήσιο γεωργικό εισόδημα στην ΕΕ
Η θετικότερη και σημαντικότερη συνεισφορά της εντατικής γεωργίας για τους καταναλωτές αφορά τις τιμές των αγροτικών προιόντων. Την τελευταία πενταετία οι τιμές των αγροτικών προιόντων ακολουθούν συνεχή άνοδο, τάση που οι ειδικοί προβλέπουν ότι θα συνεχιστεί για αρκετά χρόνια ακόμη.
Η εντατική γεωργία έχει αναδειχθεί ο βασικότερος παράγοντας που αντισταθμιστικά δρώντας, μειώνει αυτήν την αυξητική τάση των τιμών. Συγκεκριμένα για τα δημητριακά, η απουσία εντατικής γεωργίας θα οδηγούσε σε πρόσθετη αύξηση τιμών 15% την περίοδο 2007-2012 σε σχέση με αυτή που πραγματοποιήθηκε. Για τα όσπρια και τις πατάτες, η δυνητική μείωση τιμών που έχει προέλθει λόγω της εντατικής γεωργίας αγγίζει το 12%.
Αυτή η επίδραση είναι η σημαντικότερη συνεισφορά προς τους καταναλωτές σε παγκόσμια κλίμακα. Αν λάβουμε υπόψιν ότι η συμβατική γεωργία έχει απόδοση 31% μικρότερη από την εντατική γεωργία ανά εκτάριο, κάθε αύξηση κατά μία μονάδα της αγροτικής παραγωγικότητας στην Ε.Ε. μεταφράζεται στην δυνατότητα διατροφής 10 εκατομμυρίων περισσότερων ανθρώπων ετησίως, αυξάνει το ετήσιο κοινωνικό όφελος από την ευρωπαϊκή γεωργία τουλάχιστον για μισό δις ευρώ ενώ υπολογίζεται ότι αυξάνει κατά 500 ευρώ το μέσο ετήσιο εισόδημα του ευρωπαίου αγρότη.
Επιπρόσθετα αποτρέπει την εκπομπή πρόσθετων 220 εκατομμυρίων τόνων διοξειδίου του άνθρακα, ενώ έχει αποτρέψει την αλλαγή χρήση γης σε περίπου 1.2 εκατομμύρια εκτάρια παγκοσμίως (κυρίως δασικές εκτάσεις & βοσκοτόπια), τα οποία θα είχαν μετατραπεί σε αγροτική γη εάν δεν υπήρχε η εντατική γεωργία. Όπως ειπώθηκε σε συνέντευξη τύπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η έκθεση αυτή υπενθυμίζει πόσο σημαντική είναι η συνεισφορά της εντατικής γεωργίας στην ευρωπαϊκή γεωργία, οικονομία και κοινωνία συνολικότερα.
Αξιωματούχοι της Κομισιόν τόνισαν ότι μία από τις προτεραιότητες της νέας ΚΑΠ θα πρέπει να είναι η περαιτέρω επέκταση των εντατικών καλλιεργειών ενώ τόνισαν την σημασία της σύναψης συμφωνιών με εταίρους-πρωταθλητές της εντατικής γεωργίας όπως είναι οι ΗΠΑ, ο Καναδάς & η Αυστραλία. Απαράβατος όρος όμως αυτής της πρωτοβουλίας είναι να μην υποβαθμιστεί η μικρής κλίμακας συμβατική γεωργία η οποία αποτελεί την ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής αγροτικής οικονομίας.
Του Κωνσταντίνου Παπανικολάου
Πηγή: www.agronews.gr
