Ψηλότερα ο πήχης για τον ορισμό του κατ’ επάγγελμα αγρότη

  07/09/2015

Τσατσάκης Γιάννης
Στη θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων απόκτησης του «τίτλου» του κατ’ επάγγελµα αγρότη µε την προσδοκία ότι έτσι θα καταφέρουν να επιτύχουν µια ευνοϊκότερη, φορολογική και όχι µόνο, µεταχείριση εκείνων που έχουν ως βασική απασχόληση την γεωργική δραστηριότητα συγκλίνουν οι σχεδιασµοί των κοµµάτων του λεγόµενου φιλοευρωπαϊκού τόξου για την «επόµενη µέρα» των εκλογών.
Ενιαίο όριο τουλάχιστον 50% για εισόδημα και απασχόληση από 35% και 30% που είναι σήμερα «βλέπουν» τα μεγάλα κόμματα

Το 30% του ελάχιστου ορίου απασχόλησης και το 35% του εισοδήµατος από τη γεωργία που ισχύουν σήµερα θα πρέπει ήδη να θεωρούνται παρελθόν καθώς φαίνεται ότι οδηγούµαστε σε ένα ενιαίο όριο (κοινό δηλαδή για απασχόληση και εισόδηµα) τουλάχιστον 50%, χωρίς να αποκλείεται µάλιστα το ποσοστό αυτό να ανέβει και υψηλότερα.
Σε κάθε περίπτωση, το συµπέρασµα –το οποίο φαίνεται ότι έχουν αποδεχτεί και τα δύο κόµµατα που διεκδικούν πρωταγωνιστικό ρόλο στην επόµενη κυβέρνηση (δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ και η Ν∆)- είναι ότι πολλοί από όσους δραστηριοποιούνται στον αγροτικό τοµέα και σήµερα φέρουν το χαρακτηρισµό του κατ’ επάγγελµα αγρότη, µε το νέο καθεστώς θα µείνουν «εκτός νυµφώνος». ∆ηλαδή δε θα µπορούν να τύχουν της «ειδικής µεταχείρισης» την οποία, όπως τουλάχιστον επιδιώκεται, θα έχουν οι «πραγµατικοί» επαγγελµατίες του χώρου.
Το 50% ως ελάχιστο «κατώφλι»  έχει ήδη αποδεχτεί ο ΣΥΡΙΖΑ όπως φαίνεται από τις πρόσφατες τοποθετήσεις τόσο του Αλέξη Τσίπρα όσο και του Βαγγέλη Αποστόλου σε Κρήτη και Λέσβο αντίστοιχα ενώ στο «παράλληλο πρόγραµµα» του κόµµατος που δόθηκε στη δηµοσιότητα την περασµένη εβδοµάδα γίνεται, µεταξύ άλλων, λόγος για µια ειδική κατηγορία «αγρότη µε οικογενειακά εισοδήµατα (π.χ. µέχρι 70%) από αγροτική εκµετάλλευση».
Αντίστοιχα στη Νέα ∆ηµοκρατία, παρά το γεγονός ότι επιµένουν –όπως και ο ΣΥΡΙΖΑ- στη διαφορετική φορολογική αντιµετώπιση των κατ’ επάγγελµα αγροτών σε σχέση µε τους ετεροεπαγγελµατίες, δεν υπάρχει µέχρι στιγµής καµία αναφορά σε συγκεκριµένο ποσοστό. Ενδεχοµένως αυτό να γίνει από το βήµα της ∆ΕΘ όπου, σύµφωνα µε πληροφορίες, ο Βαγγέλης Μεϊµαράκης θα παρουσιάσει αναλυτικά τις προτάσεις της Ν∆. Σε πρόσφατες δηλώσεις του πάντως ο ίδιος περιορίσθηκε να πει ότι στον πυρήνα της πρότασης του κόµµατος είναι «να αντιµετωπισθούν διαφορετικά οι κατ’ επάγγελµα αγρότες από όσους έχουν ως δεύτερο εισόδηµα το αγροτικό και να υπάρξει αντίστοιχη πρόβλεψη και για την προκαταβολή φόρου».

Σηµεία σύγκλισης
Πάντως, η αυστηροποίηση του ορισµού του επαγγελµατία αγρότη, δεν είναι πάντως το µοναδικό σηµείο στο οποίο φαίνεται να  προσεγγίζουν τα δύο µεγαλύτερα σήµερα κόµµατα. 
Στοιχεία σύγκλισης υπάρχουν και σε άλλα θέµατα και  πάνω σε αυτά δουλεύουν τα επιτελεία των κοµµάτων προκειµένου η όποια νέα κυβέρνηση προκύψει από τις κάλπες να είναι σε θέση να παρουσιάσει  στοιχειοθετηµένες προτάσεις στους δανειστές:

∆ιεύρυνση του σκέλους των λογιστικών εξόδων ώστε να συµπεριληφθούν σε αυτές και, εποµένως, να µειώσουν το φορολογητέο εισόδηµα τα µεροκάµατα και οι αποσβέσεις από τις επενδύσεις σε εξοπλισµό. Σχετική αναφορά γίνεται στην πρόταση του βουλευτή της Ν∆, Αλέξανδρου Κοντού  ενώ από τα Χανιά ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε ότι «έχει µεγάλη σηµασία όχι µόνο το ποσοστό αλλά η βάση φορολόγησης. Άλλο είναι όταν ένας αγρότης πουλάει ένα προϊόν 10 ευρώ και φορολογείται αντί για 13% µε 26%, και άλλο είναι αν µέσα από την κατάλληλη αναµόρφωση του φορολογικού συστήµατος δηµιουργήσεις τεκµαρτό έξοδο για τον αγρότη γι αυτά τα 10 ευρώ από την παραγωγή του συγκεκριµένου προϊόντος και τα αφαιρέσεις από τα έσοδα.»
Στο αίτηµα για ειδική φορολογική αντιµετώπιση των νέων αγροτών  εκτιµάται ότι υπάρχουν σηµαντικά περιθώρια διεκδικήσεων. Σύµµαχος της ελληνικής πλευράς είναι και το γεγονός ότι αντίστοιχη µέριµνα προβλέπεται και στο υπάρχον φορολογικό πλαίσιο για τους νέους επιχειρηµατίες.


Τοµές στην αγορά
Η διεύρυνση της φορολογητέας ύλης και η ανάγκη τοµών στον τρόπος  λειτουργίας των αγορών αγροτικών προϊόντων είναι ένα ακόµα στοιχείο που «µοιράζονται» στις προεκλογικές τοποθετήσεις τους ΣΥΡΙΖΑ και Ν∆.  Αµφότεροι τονίζουν ότι το µεγαλύτερο µέρος της αγροτικής παραγωγής σήµερα διακινείται χωρίς παραστατικά- γεγονός που οδηγεί σε σηµαντική απώλεια εσόδων για την πολιτεία. Οι προσεγγίσεις βέβαια για την αντιµετώπιση του προβλήµατος διαφέρουν, µε τον ΣΥΡΙΖΑ να προτείνει τη γενίκευση της χρήσης λογιστικών βιβλίων και τη Ν∆,  να µελετά ένα σχέδιο αντικειµενικού προσδιορισµού και διασταύρωσης των αγροτικών εισοδηµάτων µέσω των βάσεων δεδοµένων του ΟΠΕΚΕΠΕ, του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και της ΕΛΣΤΑΤ.
Σύµφωνα µε το χρονοδιάγραµµα, τον Οκτώβριο η ελληνική Βουλή θα πρέπει να ψηφίσει το δεύτερο «πακέτο» των προαπαιτούµενων στο οποίο περιλαµβάνεται, µεταξύ άλλων, η αύξηση του συντελεστή φορολόγησης των επαγγελµατιών αγροτών στο 20% για το 2016 και στο 26% για το 2017.
Οι πολιτικές εξελίξεις ίσως µεταθέσουν για λίγες εβδοµάδες την υποχρέωση αυτή (όπως και την πρώτη αξιολόγηση του προγράµµατος) για το Νοέµβριο.


Τέσσερις κατηγορίες αγροτικού εισοδήματος

Κλιµακωτή φορολόγηση µε βάση το διαχωρισµό του αγροτικού εισοδήµατος σε τέσσερις βασικές κατηγορίες προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ, σύµφωνα µε το «Παράλληλο Πρόγραµµα» που περιλαµβάνεται στο σχέδιο που ενέκριναν τα µέλη του κόµµατος κατά την Πανελλαδική Σύσκεψη του περασµένου Σαββατοκύριακου.
Η πρόταση δεν υπεισέρχεται σε συγκεκριµένες λεπτοµέρειες και αναµένεται να εξειδικευθεί από τον Αλέξη Τσίπρα στη ∆ΕΘ, παραπέµπει όµως στο σχέδιο των τριών συντελεστών το οποίο αποκάλυψε σε προηγούµενο φύλλο η Agrenda και σύµφωνα µε πληροφορίες, κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος στο επιτελείο του κόµµατος.
Το εν λόγω σχέδιο αντιµετωπίζει το ποσοστό φορολόγησης 20% και 26% που ζητείται από τους δανειστές για το 2016 ως µεσοσταθµικό µιας ευρύτερης κλίµακας, µε τρεις επιµέρους συντελεστές (6%, 13%, 26%) όπου τα βάρη θα επωµίζονται οι αγρότες που έχουν το µεγαλύτερο εισόδηµα.
Στο κοµµατικό έγγραφο που δόθηκε στη δηµοσιότητα επιχειρείται η διάκριση του αγροτικού εισοδήµατος σε:


Αγροτική επιχείρηση (µε προκαθορισµένα χαρακτηριστικά τα οποία ωστόσο δεν διευκρινίζονται).  
Αποκλειστικά αγρότη (µε αποκλειστικό οικογενειακό εισόδηµα από δραστηριότητα αγροτική, κτηνοτροφική, αλιευτική.

 
Αγρότη µε οικογενειακά εισοδήµατα (π.χ. µέχρι 70%) από αγροτική εκµετάλλευση.
Φορολογούµενου µε αγροτικά εισοδήµατα µέχρι (π.χ.) το 30% του εισοδήµατός του. Με βάση τον παραπάνω διαχωρισµό και εκτιµώντας ότι από την υποχρεωτική τήρηση λογιστικών βιβλίων θα προκύψουν έσοδα τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ για το ∆ηµόσιο που δεν έχουν υπολογίσει οι δανειστές (δηλαδή ισοδύναµα), ο ΣΥΡΙΖΑ υπόσχεται φορολογικές ελαφρύνσεις του αγροτικού εισοδήµατος ειδικά στις οικογένειες µε αποκλειστικό εισόδηµα µε:


Μειωµένους συντελεστές εισοδήµατος.

Αυτόµατη διαδικασία επιστροφής ΦΠΑ.

Ειδικούς συντελεστές σε ορεινές και δυσπρόσιτες περιοχές, νέους αγρότες, ειδικές καλλιέργειες, δράσεις που σχετίζονται µε την αειφόρο ανάπτυξη, κ.ο.κ.


Διασταύρωση δηλώσεων με αντικειμενικά στοιχεία

Την αξιοποίηση του «αγροτικού κτηµατολογίου», και των βάσεων δεδοµένων του ΟΠΕΚΕΠΕ και της ΕΛΣΤΑΤ ώστε να καταρτισθεί ένα σύστηµα διασταύρωσης και υπολογισµού του πραγµατικού εισοδήµατος των αγροτών µε αντικειµενικό τρόπο προβλέπει η πρόταση που µελετά η Νέα ∆ηµοκρατία. Τους βασικούς άξονες του σχεδίου περιέγραψε µε επιστολή του προς τον Βαγγέλη Μεϊµαράκη ο Αλέξανδρος Κοντός , ένας εκ των πέντε βουλευτών που έχουν επιφορτισθεί µε την επεξεργασία του «αγροτικού προγράµµατος» του κόµµατος. Τα βασικά σηµεία της πρότασης του κ. Κοντού έχουν ως εξής:

Aξιοποίηση του συστήµατος γαιοαπεικόνισης των αγροτεµαχίων της χώρας που υπάρχει στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης µέσω του οποίου ο ΟΠΕΚΕΠΕ διαθέτει αναλυτικές πληροφορίες για τα στρέµµατα, το είδος καλλιέργειας, το ζωικό κεφάλαιο του κάθε παραγωγού και το οποίο επικαιροποιείται σε ετήσια βάση.
Προσδιορισµός από το υπουργείο σε συνεργασία µε τα πανεπιστήµια, τις συνεταιριστικές οργανώσεις και την ΕΛΣΤΑΤ των συντελεστών απόδοσης ανά περιοχή, στρέµµα και καλλιέργεια, της µέσης τιµής πώλησης των προϊόντων, άρα και του εισοδήµατος του παραγωγού
 ∆ιασταύρωση των στοιχείωνµε τη φορολογική δήλωση κάθε αγρότη και τα παραστατικά που εκδόθηκαν κατά την πώληση.
Από το ακαθάριστο αγροτικό εισόδηµα του κάθε αγρότη από το οποίο - εφόσον αφαιρεθούν οι πραγµατικές δαπάνες που κατέβαλε για την παραγωγή του, συµπεριλαµβανοµένων των δαπανών εργασίας του ιδίου και της οικογένειάς του, του ενοικίου της γης που καλλιεργεί, των αποσβέσεων των µηχανηµάτων που χρησιµοποιεί και των ποιµνιοστασίων του, των τόκων των καλλιεργητικών δανείων που έχει συνάψει και όλων των υπολοίπων εξόδων του - θα προκύψει το φορολογητέο εισόδηµά του.
Τέλος, στις περιπτώσεις που υπάρχουν οποιεσδήποτε καταστροφές της αγροτικής παραγωγής αυτές αυτές µπορούν να ελεγχθούν µέσα από τον ΕΛΓΑ για τους γεωργούς και από τον ΕΛΟΓΑΚ για τους κτηνοτρόφους, ανά παραγωγό και περιοχή.

πηγη: www.agronews.gr