Για μια ακόμη χρονιά φαίνεται να
συνεχίζεται η στρεμματική μείωση της καλλιέργειας βάμβακος στη χώρα μας.
Μια απλή επίσκεψη στα χωράφια αγροτικών περιοχών καταδεικνύει τη
συγκεκριμένη τάση, ενώ είναι δύσκολο ακόμη να υπολογίσει κανείς το
ποσοστό μείωσης, σε σχέση με το 2012.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι πιο απαισιόδοξοι κάνουν λόγο για μείωση που μπορεί να φτάσει το 25- 30%, ενώ δεν λείπουν και οι συντηρητικές εκτιμήσεις για κάμψη 15-20%.
Η αλήθεια είναι πως αν αθροίσει κανείς τη μείωση των τελευταίων δυο ετών, οι καλλιεργούμενες εκτάσεις προσεγγίζουν το 40%, σε σύγκριση με το 2010.
Σ’ αυτή τη μείωση ασφαλώς συνετέλεσαν οι μεγάλες ζημιές από το πράσινο σκουλήκι, η στροφή σε πιο προσοδοφόρες καλλιέργειες –αυτή την περίοδο- αλλά και το αναμφισβήτητα «αλμυρό» κόστος παραγωγής και η δυσκολία στην καλλιέργεια.
Βέβαια οι πλέον «πονηροί» παραγωγοί ίσως ποντάρουν και φέτος στο βαμβάκι, προσδοκώντας σε μεγαλύτερη εμπορική τιμή, λόγω παγκόσμιας έλλειψης.
Αμερικανικές προβλέψεις
Η σοδειά βάμβακος της Ελλάδας –που είναι η μεγαλύτερη της Ευρώπης- αναμένεται να καταγράψει πτώση 25% φέτος καθώς οι αγρότες στρέφονται στην καλλιέργεια πιο επικερδών προϊόντων όπως τα σιτηρά και ο αραβόσιτος, σύμφωνα με έκθεση μονάδας του αμερικανικού υπουργείου Γεωργίας.
Όπως μετέδωσε το Bloomberg, η καλλιέργεια μπορεί να μειωθεί στους 200.000 μετρικούς τόνους την περίοδο 2013-2014 που ξεκινά τον Αύγουστο, από 265.000 τόνους την τρέχουσα περίοδο, σύμφωνα με την αρμόδια υπηρεσία. Τα στοιχεία αυτά είναι μάλιστα χαμηλότερα από τα επίσημα στοιχεία του Υπουργείου, που εκτιμούν παραγωγή 300.000 τόνων.
Σημειώνεται ότι το βαμβάκι αντιπροσωπεύει ποσοστό μεγαλύτερο του 8% της συνολικής αγροτικής παραγωγής της Ελλάδας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, η Τουρκία αγόρασε περίπου το 35% της παραγωγής του 2011-2012.
Η έκταση καλλιέργειας βάμβακος στην Ελλάδα αναμένεται να μειωθεί στα 220.000 εκτάρια από 285.000 εκτάρια το 2012.
Ανησυχητικές προβλέψεις
Στην παγκόσμια αγορά από την έναρξη της τρέχουσας περιόδου, το Σεπτέμβριο του 2012 οι τιμές των σιτηρών κατέγραψαν χαρακτηριστική άνοδο, εν τούτοις από τον Νοέμβριο 2012 εκδηλώνεται πτωτική τάση. Μετά από μικρή ανάκαμψη κατά τον Ιανουάριο 2013 και μέχρι στιγμής, εν γένει συνεχίζεται η μείωση των τιμών λόγω της αισιόδοξης προοπτικής για τη νέα εσοδεία», αναφέρεται σε έκθεση που προέκυψε από συνάντηση της συμβουλευτικής επιτροπής σιτηρών – ελαιούχων – πρωτεϊνούχων καλλιεργειών, η οποία πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, με τη συμμετοχή της ΠΑΣΕΓΕΣ.
Εντύπωση, πάντως, προκαλεί από τα στοιχεία της έκθεσης, το γεγονός ότι εν μέσω κρίσης η χώρα μας στο Κοινοτικό εμπόριο σκληρού σίτου αύξησε σημαντικά το μερίδιό της όσον αφορά στις εξαγωγές, ξεπερνώντας την Ιταλία και Ισπανία.
Εξάλλου με βάση την έκθεση του στελέχους της ΠΑΣΕΓΕΣ, κας Δήμητρας Μάρδα, πάντοτε όσον αφορά στην ευρωπαϊκή αγορά, και σε σχέση με την εμπορική περίοδο 2013/14 (στην ΕΕ – 28) υπάρχει εκτίμηση για αύξηση των εκτάσεων ελαιούχων καλλιεργειών (+4,7% , στα 114,4 εκ στρέμματα), οφειλόμενη στην αύξηση των εκτάσεων ελαιοκράμβης (+8,7%, στα 67,4 εκ στρέμματα).
Αναλυτικά η έκθεση
1. Εξελίξεις στην παγκόσμια αγορά σιτηρών
Συνεδρίασε στις 15.3.2013 η Συμβουλευτική Επιτροπή Σιτηρών- Ελαιούχων –Πρωτεϊνούχων. Εκπρόσωποι της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας παρουσίασαν τις κυριότερες εξελίξεις στην παγκόσμια και Ευρωπαϊκή αγορά. Κατά την τρέχουσα εμπορική περίοδο σημειώνεται περιορισμένη διακύμανση της τιμής του πετρελαίου (110$/βαρέλι στις 12.3.2013). Στην παγκόσμια αγορά από την έναρξη της τρέχουσας περιόδου (Σεπτ. 2012) οι τιμές των σιτηρών κατέγραψαν χαρακτηριστική άνοδο, εν τούτοις από τον Νοέμβριο 2012 εκδηλώνεται πτωτική τάση. Μετά από μικρή ανάκαμψη κατά τον Ιανουάριο 2013 και μέχρι στιγμής, εν γένει συνεχίζεται η μείωση των τιμών λόγω της αισιόδοξης προοπτικής για τη νέα εσοδεία. Με εξαίρεση το Ην. Βασίλειο, οι προοπτικές σε παγκόσμιο επίπεδο εμφανίζονται ευοίωνες ενώ για την Ινδία προβλέπεται εξαιρετικά υψηλή παραγωγή. Τα παγκόσμια αποθέματα τέλους των σιτηρών εμπορικής περιόδου 2012/13 προβλέπονται μειωμένα στους 326 εκ τ. (ελάχιστο 4ετίας) , ενώ τα αποθέματα των 8 μεγαλύτερων εξαγωγικών κρατών θα ανέλθουν μόλις στα 93 εκ τ. (ελάχιστο 7ετίας) μειωμένα κατά 27%.
Παγκόσμια αγορά σίτου
Σύμφωνα με το IGC (Φεβρουάριος 2013), η παγκόσμια παραγωγή (κοινού) σίτου κατά την εμπορική περίοδο 2012/13 εκτιμάται μειωμένη στους 656 εκ τόνους (-6%) σε σύγκριση με την προηγούμενη περίοδο και χαμηλότερη της κατανάλωσης, η οποία προβλέπεται στους 677 εκ τόνους. Τα παγκόσμια αποθέματα τέλους του σίτου προβλέπονται μειωμένα κατά 23 εκ τόνους (στους 176 εκ τόνους , ποσοστό -11%), μείωση η οποία θα προέρχεται κυρίως από τα μειωμένα αποθέματα των 8 μεγαλύτερων εξαγωγικών κρατών ( -29%, στους 50 εκ τόνους).
Αρχές Μαρτίου οι εξαγωγικές τιμές σίτου (fob) στην παγκόσμια αγορά διαμορφώθηκαν ως εξής : σίτος ΗΠΑ HRW Gulf 317 $/τόνο (-44$/τόνο σε σύγκριση με την τιμή προ 3μήνου), σίτος Αυστραλίας ASW Αν. Πολιτείες 299$/τόνο (-51$/τόνο σε σύγκριση με την τιμή προ 3μήνου), Γαλλικός σίτος Ρουέν 310$/τόνο ή 238€/τόνο (-35$/τόνο σε σύγκριση με την τιμή προ 3μήνου), σίτος ΗΠΑ SRW Gulf 287 $/τόνο ή 220€/τόνο (-44 $/τόνο σε σύγκριση με την τιμή προ 3μήνου), ζωοτροφικός σίτος Ην. Βασιλείου 237€/τ.
Οι εξαγωγικές δεσμεύσεις Κοινοτικού σίτου 8μήνου (37 εβδομάδων) του εμπορικού έτους 2012/13 ανέρχονται στα 14,1 εκ τ υπερβαίνοντας σημαντικά τον μέσον όρο 5ετίας ενώ αντιθέτως, οι αντίστοιχες εισαγωγικές δεσμεύσεις στην ΕΕ27 ανέρχονται στα 2,9 εκ τ και υστερούν σημαντικά.
Η παγκόσμια παραγωγή σκληρού σίτου κατά το 2012 εκτιμάται (IGC, Φεβρουάριος 2013) μειωμένη στους 35 εκ τόνους (-5%) σε σύγκριση με την προηγούμενη περίοδο και χαμηλότερη της κατανάλωσης, η οποία προβλέπεται στους 36 εκ τόνους. Τα παγκόσμια αποθέματα τέλους των τριών μεγαλυτέρων εξαγωγικών κρατών προβλέπονται σταθερά στους 2,5 εκ τόνους.
Με την έναρξη της εμπορικής περιόδου 2012/13 οι τιμές κριθαριού (fob) στην παγκόσμια αγορά παρουσίασαν άνοδο. Ήδη, κατά το τελευταίο τρίμηνο καταγράφεται κάμψη των τιμών, οι οποίες αρχές Μαρτίου 2013 ανήλθαν στα : 228 €/τόνο το Γαλλικό βυνοποιίας Ρουέν (-26€/τ σε σύγκριση με την τιμή στα τέλη Νοεμβρίου 2012), 213€/τόνο το Γαλλικό ζωοτροφικό Ρουέν (-27€/τ σε σύγκριση με την τιμή στα τέλη Νοεμβρίου 2012) και 203€/τόνο το ζωοτροφικό Φινλανδίας Naantali (-9€/τ σε σύγκριση με την τιμή στα τέλη Νοεμβρίου 2012).
Παγκόσμια αγορά αραβοσίτου
Σύμφωνα με το IGC (Φεβρουάριος 2013), η παγκόσμια παραγωγή αραβοσίτου κατά την εμπορική περίοδο 2012/13 εκτιμάται μειωμένη στους 850 εκ τόνους (-3%) σε σύγκριση με την προηγούμενη περίοδο και χαμηλότερη της κατανάλωσης, η οποία προβλέπεται στους 867 εκ τόνους. Τα παγκόσμια αποθέματα τέλους του αραβοσίτου προβλέπονται μειωμένα κατά 17 εκ τόνους (στους 114 εκ τόνους , ποσοστό -13%). Ειδικότερα, για τα αποθέματα των ΗΠΑ προβλέπεται μείωση κατά 9 εκ. τόνους στους 16 εκ. τόνους, ποσοστό -36%.
Οι εξαγωγικές τιμές αραβοσίτου (fob), οι οποίες κατά την έναρξη της εμπορικής περιόδου 2012/13 κατέγραψαν ραγδαία άνοδο και υποχώρησαν μερικώς στη συνέχεια, αρχές Μαρτίου διαμορφώθηκαν ως εξής: ο Γαλλικός Μπορντώ στα 224€/τόνο (-25€/τ σε σύγκριση με τις τιμές προ 3μήνου), o αραβόσιτος ΗΠΑ 3YC Gulf στα 312$/τόνο ή 240€/τόνο (-4€/τόνο σε σύγκριση με την τιμή προ 3μήνου), ο ουγγρικός Βουδαπέστη στα 200€/τόνο.
Οι εισαγωγές (import commitments) αραβοσίτου στην ΕΕ27 8μήνου (37 εβδομάδων) εμπορικού έτους 2012/13, εμφανίζονται διπλασιασμένες (στους 8 εκ τόνους) σε σύγκριση με αυτές του αντίστοιχου διαστήματος της προηγούμενης περιόδου υπερβαίνοντας κατά πολύ και τον μέσον όρο 5ετίας.
Εξελίξεις στην ΕΕ-27 κατά την εμπορική περίοδο 2012/13
Κατά το πρώτο 8μηνο (37 εβδομάδες) της τρέχουσας εμπορικής περιόδου 2012/13, οι Κοινοτικές εισαγωγές σιτηρών ανήλθαν συνολικά στους 12,5 εκ τόνους (2,9 εκ τόνοι μαλακού σίτου, 1 εκ τόνοι σκληρού σίτου, 8,2 εκ τόνοι αραβοσίτου και 26 χιλ τόνοι κριθαριού) ενώ αντίστοιχα οι εξαγωγές ανήλθαν στους 20,6 εκ τόνους (14,1 εκ τόνοι μαλακού σίτου, 3,8 εκ τόνοι κριθαριού, 817 χιλ τόνοι σκληρού σίτου, 790 χιλ τόνοι αραβοσίτου) και επομένως η ΕΕ27 εμφανίζεται για το σύνολο των σιτηρών σαν καθαρά εξαγωγική με πλεόνασμα εξαγωγών 8,1 εκ τόνους.
Κατά το πρώτο εξάμηνο της εμπορικής περιόδου 2012/13 κύριες εισαγωγικές χώρες μαλακού σίτου ήσαν : η Ισπανία (50% των κοινοτικών εισαγωγών), Ιταλία (18%), Ην Βασίλειο (10%) και η Ελλάδα (6%). Αντίστοιχα κύριες χώρες προέλευσης ήσαν : η Ουκρανία (45%), Ρωσία (18%), Καναδάς (13%). Οι κύριες εξαγωγικές χώρες Κοινοτικού σίτου ήσαν: η Γαλλία (50%), Γερμανία (15%), Λιθουανία και Ρουμανία με 10% μερίδιο έκαστη.
Στο Κοινοτικό εμπόριο σκληρού σίτου η Ελλάδα αύξησε σημαντικά το μερίδιό της στις εξαγωγές, ξεπερνώντας την Ιταλία και Ισπανία. Κύρια εξαγωγικά Κ-Μ κατά το πρώτο εξάμηνο της εμπορικής περιόδου 2012/13 ήσαν : η Γαλλία (46%), Ελλάδα (19% έναντι 7% κατά μέσον όρο 4ετίας), Ιταλία (16%), ενώ κύριες χώρες εξαγωγής προς την ΕΕ27 ήσαν : ο Καναδάς (62%), ΗΠΑ (18%) και Μεξικό. Οι Κοινοτικές εξαγωγές κατευθύνθηκαν στην Αλγερία ((30%), Τουρκία (21%) και Τυνησία (19%).
Κατά το ίδιο χρονικό διάστημα η Ουκρανία προμήθευσε στην ΕΕ27 το 70% των Κοινοτικών εισαγωγών αραβοσίτου εκτοπίζοντας τη Βραζιλία και Αργεντινή ως πρώτες προμηθεύτριες χώρες.
Εξελίξεις στην Ευρωπαϊκή αγορά
Σύμφωνα με Κοινοτικές εκτιμήσεις (Γενική Διεύθυνση Γεωργίας της Επιτροπής, Μάρτιος 2013) για την εμπορική περίοδο 2013/14 η έκταση με μαλακό σίτο στην Κοινότητα εκτιμάται αυξημένη στα 237 εκ στρέμματα (+3% σε σύγκριση με την προηγούμενη περίοδο), για την αντίστοιχη έκταση σκληρού σίτου εκτιμάται μικρή μείωση στα 27 εκ στρέμματα (-1,5%) . Η καλλιέργεια αραβοσίτου προβλέπεται σταθερή στα 94 εκ στρέμματα.
Σε ότι αφορά στην παραγωγή του 2013, προβλέπεται αύξηση για τον μαλακό σίτο (+6,3%) στους 131,1 εκ τόνους, αύξηση της παραγωγής του σκληρού σίτου (+5,8%) στους 9 εκ τόνους και σημαντική αύξηση της παραγωγής αραβοσίτου (+17,8%) στους 65,3 εκ τόνους. Ας σημειωθεί ότι στα παραπάνω μεγέθη έχει συνυπολογισθεί η συμβολή της Κροατίας (νέο μέλος από 1.7.2013 και παραγωγός μαλακού σίτου και αραβοσίτου).
Ελαιούχες καλλιέργειες
Για την εμπορική περίοδο 2013/14 στην ΕΕ28 εκτιμάται αύξηση των εκτάσεων ελαιούχων καλλιεργειών (+4,7% , στα 114,4 εκ στρέμματα), οφειλόμενη στην αύξηση των εκτάσεων ελαιοκράμβης (+8,7%, στα 67,4 εκ στρέμ.). Αύξηση εκτάσεων εκτιμάται για τη σόγια (+15,2%, στα 4,2 εκ στρέμ.,) οφειλόμενη στη συμβολή της Κροατίας και μείωση για τον ηλίανθο (-1,8% στα 41,9 εκ στρέμ) ενώ προβλέπεται αύξηση της παραγωγής ελαιούχων καλλιεργειών (+8,3%) σε σύγκριση με την προηγούμενη περίοδο. Ειδικότερα, στην ελαιοκράμβη η παραγωγή προβλέπεται αυξημένη στους 20,5 εκ τόνους (+6,3%), στον ηλίανθο επίσης αυξημένη στους 7,6 εκ τόνους (+12,1%) λόγω των προσδοκώμενων αυξημένων αποδόσεων, στη σόγια αυξημένη στους 1,2 εκ τόνους (+21,5%). Εξ άλλου, αύξηση προβλέπεται και στην παραγωγή πρωτεϊνούχων καλλιεργειών (+7%, στους 2,4 εκ τόνους).
Σύμφωνα με την Eurostat, κατά το πρώτο 6μηνο της εμπορικής περιόδου 2012/13 εισήχθησαν στην Κοινότητα:
5,7 εκ τ. σόγιας, προελεύσεως κυρίως Βραζιλίας, ΗΠΑ, Παραγουάης,
9 εκ. τ. πίττας σόγιας με κύρια προέλευση από Βραζιλία και Αργεντινή,
1,2 εκ.τ. πίττας ελαιοκράμβης –κυρίως από Ουκρανία , Αυστραλία και
2,6 εκ. τ. φοινικέλαιου με κύρια προέλευση από Ινδονησία, Μαλαισία.
πηγη: www.paseges.gr
Αλέξανδρος Μπίκας
mpikas@paseges.gr
