06-07-2013
Η μπάμια καλλιεργείται ως ποτιστική ή ακόμη και ως ξηρική καλλιέργεια
σε πολλές περιοχές της Ελλάδας εδώ και πολλά χρόνια, μιας και ευνοείται
ιδιαίτερα από τις συνθήκες που επικρατούν στη χώρα μας.
Με κατάλληλες καλλιεργητικές φροντίδες η απόδοση της μπορεί να φτάσει
τα 500-600 κιλά / στρέμμα χωρίς άρδευση, ενώ μπορεί να ξεπεράσει τα 700
κιλά / στρέμμα όταν αρδεύεται. Τα σημεία που απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή
είναι η σωστή σπορά και οι ενέργειες που πρέπει να κάνουμε για να
εξασφαλίσουμε ένα καλό φύτρωμα των σπόρων, η επιμέλεια όσον αφορά τα
σκαλίσματα και φυσικά ή έγκαιρη και τακτική συγκομιδή των καρπών της.
ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Η μπάμια (Hibiscus esculentus, οικ. Malvaceae) ή αλλιώς «ιβίσκος ο
εδώδιμος» είναι ένα λαχανικό που παρουσιάζει συγγενική σχέση με το
βαμβάκι και τον καλλωπιστικό ιβίσκο. Είναι ένα φυτό με βαθύ ριζικό
σύστημα, για αυτό και παρουσιάζει ιδιαίτερη αντοχή στην ξηρασία. Το ύψος
της μπορεί να φτάσει ακόμη και τα 2 μέτρα χωρίς μάλιστα να χρειάζεται
στήριξη. Οι ποικιλίες που διατίθενται στο εμπόριο μπορεί να είναι νάνες
(τα φυτά φτάνουν σε ύψος τα 0,80-1,0 μέτρα), υψηλές (με ύψος στελέχους
από 2 έως και 2,2 μέτρα) και να σχηματίζουν μικρούς (μικρόκαρπες) ή
μεγάλους (μεγαλόκαρπες) καρπούς. Πολύ γνωστή και ευρέως διαδεδομένη
ποικιλία είναι τη «Πυλαίας», η οποία έχει μικρούς και πεντάγωνους
καρπούς και όταν καλλιεργείται ως ξηρική δίνει ακόμη μικρότερους αλλά
πολύ γευστικούς καρπούς.
Απαιτήσεις σε κλίμα και έδαφος
Λόγω της τροπικής της καταγωγής χρειάζεται υψηλές θερμοκρασίες και
φυσικά σε καμία περίπτωση δεν ανέχεται τον παγετό. Ιδανικές συνθήκες για
την καλλιέργεια της είναι μεταξύ 21 και 32 βαθμών Κελσίου. Θα πρέπει να
αποφεύγονται τα πολύ βαριά καθώς και τα πολύ αλατούχα εδάφη. Πιο
ιδανικά θεωρούνται τα μέσης σύστασης γόνιμα εδάφη που στραγγίζουν καλά.
Σπορά
Η σπορά μπορεί να γίνει όταν η θερμοκρασία εδάφους σταθεροποιηθεί πάνω
από τους 15 βαθμούς Κελσίου, διαφορετικά αν είναι χαμηλή τα νεαρά φυτά
κιτρινίζουν και δεν αναπτύσσονται κανονικά. Για τις περισσότερες
περιοχές της χώρας μας αυτή η περίοδος ξεκινά από τέλη Μαρτίου με αρχές
Απριλίου. Επειδή ο σπόρος της μπάμιας δυσκολεύεται να φυτρώσει λόγω του
σκληρού του περιβλήματος καλό είναι να τον μουλιάσουμε σε χλιαρό νερό
για 1-2 μέρες μέχρι να εμφανιστεί το φύτρο του. Στην συνέχεια προχωράμε
στη σπορά αφού πρώτα έχουμε εξασφαλίσει ότι το έδαφος θα είναι και αυτό
υγρό για να μπορέσει να συνεχίσει κανονικά η ανάπτυξη του φύτρου των
σπόρων. Συνήθως η σπορά γίνεται σε αυλάκια βάθους 2-3 εκατοστών που
απέχουν μεταξύ τους 50-70 εκατοστά και ανά 10-25 εκατοστά σε κάθε αυλάκι
τοποθετούνται 2-3 σπόροι.
Καλλιεργητικές εργασίες
Εφόσον δεν έχουμε σκοπό να ποτίσουμε, το φθινόπωρο πρέπει να κάνουμε
μια αναμόχλευση του εδάφους σε μεγάλο βάθος για να μπορέσει να κρατήσει
περισσότερο νερό κατά την διάρκεια του χειμώνα. Επιπλέον θα πρέπει στο
συγκεκριμένο σημείο να καταπολεμάμε συνεχώς τα ζιζάνια και φυσικά να μην
καλλιεργήσουμε τίποτε άλλο. Λίγο πριν την σπορά το έδαφος θα πρέπει να
έχει φρεζαριστεί και ποτιστεί καλά. Με την κατεργασία αυτή ενσωματώνουμε
τα οργανικά υλικά (π.χ. κομπόστ, χούμο, κτλ) και τα λιπάσματα.
Μετά την σπορά κάνουμε ένα καλό πότισμα προσέχοντας να μην δημιουργηθεί
κρούστα στην επιφάνεια του εδάφους. Αν ωστόσο δημιουργηθεί τότε πρέπει
να την σπάσουμε με ένα πολύ προσεχτικό και επιφανειακό τσουγκράνισμα.
Στη συνέχεια αφού τα φυτά φθάσουν σε ύψος τα 4-5 εκατοστά γίνεται
αραίωμα για να παραμείνει σε κάθε θέση ένα μόνο φυτό. Συνήθως διαλέγουμε
το καλύτερο ανεπτυγμένο φυτό. Όσον αφορά το πότισμα θα πρέπει να
αποφεύγονται οι υπερβολές. Ανάλογα με το είδος του εδάφους γίνονται
συνήθως 1-2 ποτίσματα ανά δεκαπενθήμερο. Επίσης πολύ αναγκαία για την
καταπολέμηση των ζιζανίων και την ανάπτυξη των φυτών είναι η διενέργεια
τακτικών σκαλισμάτων.
Συγκομιδή
Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να καθυστερήσει γιατί η μπάμια μεγαλώνει
σποριάζει και χάνει την απαλότητα και την φρεσκάδα της. Ανάλογα με την
ποικιλία και τις συνθήκες η συγκομιδή ξεκινά 2-3 μήνες μετά την σπορά
και γίνεται σταδιακά σε χέρια (ανά 1-2 μέρες), όταν ακόμη οι καρποί
είναι ανώριμοι, τρυφεροί και χωρίς ίνες. Κατά τη συγκομιδή οι μπάμιες
κόβονται με ένα κομμάτι του ποδίσκου και επιπλέον καλό είναι να φοράμε
γάντια γιατί οι λεπτές τρίχες που υπάρχουν στα φύλλα και τους καρπούς
προκαλούν φαγούρα. Η συγκομιδή συνεχίζεται μέχρι να πέσουν τα φύλλα των
φυτών το φθινόπωρο ή περί τα μέσα Αυγούστου σε λαχανόκηπους που δεν
ποτίζονται.
istath.blogspot
