04/07/2013
Ένας… γερμανός, που στην πραγματικότητα είναι… αμερικανός, απειλεί με υποβάθμιση της απόδοσης και της ποιότητας παραγωγής πλειάδας καλλιεργειών στη χώρα, επιδεικνύοντας ιδιαίτερη προτίμηση σε ελαιώνες, αμπελώνες, βαμβακοχώροφα και σιτοχώραφα, προς το παρόν σε περιοχές στην Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία, αλλά με τάσεις εξάπλωσης και στην υπόλοιπη χώρα και τα νησιά.
Το
ιδιαίτερα ανθεκτικό και ανταγωνιστικό, σε σχέση με άλλα φυτά της
ελληνικής χλωρίδας, ζιζάνιο εξαπλώνεται ταχύτατα στην ελληνική ύπαιθρο.
Όπως εξήγησε στo Agronews ο κ.J. Kashefi, υπεύθυνος του εργαστηρίου European biological control laboratory που είναι παράρτημα του τμήματος αγροτικών ερευνών του υπουργείου γεωργίας των ΗΠΑ, πρόκειται για ένα εισαγόμενο ζιζάνιο, που ήρθε κατά πάσα πιθανότητα στην Ελλάδα με μολυσμένο σπόρο από το Τέξας των ΗΠΑ, όταν η Ελλάδα λάμβανε βοήθεια από την Αμερική. Η έλευσή του τοποθετείται μετά το β’ παγκόσμιο πόλεμο και καθώς δεν είχε καθόλου φυσικούς εχθρούς εξαπλώθηκε γρήγορα σε όλη την περιοχή της λεκάνης της Μεσογείου.
Στην Ελλάδα το ζιζάνιο απαντάται παντού, είναι πάρα πολύ ανταγωνιστικό με όλα τα άλλα φυτά, έχει πολύ βαθύ ριζικό σύστημα που φθάνει τα 4,5 μέτρα μέσα στη γη και το 1 μέτρο υπέργεια και παράλληλα έχει μεγάλη αντοχή στη ξηρασία. Βλαστάνει από το Μάιο έως και το Σεπτέμβριο και προσαρμόζεται εύκολα σε διαφορετικά εδάφη και κλιματικές συνθήκες. Οι περιοχές που δεν απαντάται είναι εκεί που υπάρχει πάρα πολύ υψηλή υγρασία, όπως μέσα στους ορυζώνες.
«Το ζιζάνιο γερμανός το βρίσκουμε σε ελαιώνες, σε αμπελώνες και σε μεγάλη ποσότητα σε περιοχές που καλλιεργούν σιτάρι. Από μελέτες έχει αποδειχθεί ότι η μείωση της απόδοσης ενός χωραφιού συνεπεία της ύπαρξης του ζιζανίου, κυμαίνεται από 10% έως 65%, ανάλογα την καλλιέργεια», εξηγεί ο κ. Kashefi, που μας μίλησε με αφορμή το 1ο διεθνές συνέδριο για το ζιζάνιο γερμανός που οργάνωσε η Αμερικανική Γεωργική Σχολή Θεσσαλονίκης, το τριήμερο 4-6 Ιουλίου, με συμμετοχή εκπροσώπων 13 χωρών της Μεσογείου και Β. Αφρικής.
Το πρόβλημα με το ζιζάνιο είναι ότι κατά βάση πολλαπλασιάζεται από το ριζικό σύστημα. «Το χειρότερο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε είναι να οργώσουμε ή να φρεζάρουμε το χωράφι, γιατί κόβουμε το ριζικό σύστημα σε μικρότερα κομμάτια και το διασπείρουμε σε όλο το χωράφι», προειδοποιεί ο συνομιλητής μας και συμπληρώνει πως ένα πολύ μικρό κομμάτι ρίζας, μόλις 1 εκατοστό, μπορεί να δώσει ένα νέο φυτό. Το άλλο πρόβλημα είναι ότι επειδή έχει πολύ βαθύ ριζικό σύστημα ακόμη και να το ψεκάσεις με ένα ζιζανιοκτόνο, η καταστροφή θα γίνει σε ένα βάθος 10-15 εκατοστά, που σημαίνει ότι θα πετάξει νέο φυτό από τις βαθύτερες ρίζες. Ο ψεκασμός δεν ενδείκνυται επίσης γιατί σκοτώνονται όλα τα άλλα φυτά στο χωράφι και στην ουσία ο γερμανός μετατρέπεται σε μονοκαλλιέργεια.
«Η λύση είναι συνδυασμένη δράση. Δηλαδή στοχευμένη χημική καταπολέμηση, μαζί με τη βιολογική. Απλώς το πρόβλημα στη χρήση ζιζανιοκτόνων είναι ότι επειδή είναι ανθεκτικό σε αυτά, όσο και να ψεκάσεις ξαναβλαστάνει και επιβάλλει ένα πολύ μεγάλο κόστος για τον έλεγχό του. Ενώ όταν γίνεται απελευθέρωση ενός εντόμου ή ψεκάζεις με έναν μύκητα, το έντομο από μόνο του πολλαπλασιάζεται κι υπάρχει εκεί εσαεί», λέει ο συνομιλητής μια και τονίζει πως μολονότι υπάρχει ένα αρχικό κόστος υψηλό στη βιολογική καταπολέμηση, σε βάθος χρόνο είναι οικονομικότερη λύση, αφού έχει αποδειχθεί πως σε κάθε 1 δολάριο επένδυση σε βιολογική λύση η επιστροφή είναι πάνω από 100 δολάρια για τον παραγωγό, απλώς χρειάζεται περισσότερο χρόνο να αποδώσει.
Για την ώρα πάντως, οι Έλληνες αγρότες πρέπει να περιοριστούν στη χημική καταπολέμηση διότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν δίνει έγκριση για εισαγωγή φυσικών εχθρών του γερμανού από τις ΗΠΑ, όπου και η χώρα προέλευσής του, αν προηγουμένως δεν γίνουν οι αναγκαίες μελέτες, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος πρόκλησης μεγαλύτερης ζημιάς στη χλωρίδα και την πανίδα της γηραιάς ηπείρου.
Πηγή: www.agronews.gr