02/03/2015
Εµπορικά αξιοποιήσιµες
ελληνικές ποικιλίες ντοµάτας, που θα υπερέχουν σε γεύση και σε
διατροφική αξία, αποκτώντας ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα στην αγορά έναντι
των ξενικών, τις οποίες θα µπορούσαν µερικώς και να υποκαταστήσουν, ενδέχεται να είναι διαθέσιµες στα επόµενα 3-4 χρόνια, τόσο για ανοικτές καλλιέργειες, όσο και θερµοκηπίου.
Η σχετική έρευνα έχει ξεκινήσει, ήδη, στο
πλαίσιο του προγράµµατος Nutritom, στο οποίο συµµετέχουν ιδιωτικές
εταιρείες και οργανισµοί του δηµόσιου τοµέα και µολονότι ακόµη βρίσκεται
σε πρώιµο στάδιο, αφήνει υποσχέσεις επιτυχούς έκβασης του εγχειρήµατος,
χωρίς να παραγνωρίζονται οι τεχνικές δυσκολίες.
Ο στόχος είναι να αξιοποιηθούν κάποιοι υφιστάµενοι αρχέγονοι πληθυσµοί ντοµάτας από την Τράπεζα Γενετικού Υλικού του ΕΛΓΟ – ∆ήµητρα και µέσω γενετικών τεχνολογιών, αλλά και στοχευµένων διασταυρώσεων, µε φυσική επιλογή, να αναδειχθούν και να παραχθούν νέες ελληνικές ποικιλίες προϊόντος, µε ιδιαίτερα ποιοτικά (και όχι µόνο) χαρακτηριστικά.
«Στην παρούσα φάση, για παράδειγµα, επικεντρώνουµε την προσοχή στο να αυξήσουµε το επίπεδο των ουσιών µιας ντοµάτας, όπως είναι η αργυνίνη, το καροτένιο, το λυκοπένιο και η βιταµίνη C, έτσι ώστε να δώσουµε ένα προϊόν καλύτερο για τον καταναλωτή, πιο γευστικό και πιο υγιεινό και κυρίως εµπορικά αξιοποιήσιµο», εξηγεί στην Agrenda ο Νότης Αργυρίου, ειδικός ερευνητής από το Ινστιτούτο Βιεπιστηµονικών Εφαρµογών του ΕΚΕΤΑ.
Ο ίδιος προσθέτει ακόµη πως ταυτόχρονα µε τον εµπλουτισµό των συγκεκριµένων ποικιλιών, δηµιουργείται και η πρώτη ελληνική θερµοκηπιακή ποικιλία ντοµάτας.
Τριάντα εννιά αρχέγονοι πληθυσµοί
Προς την κατεύθυνση αυτή έχουν αξιοποιηθεί, σε πρώτη φάση, 39 διαφορετικοί αρχέγονοι πληθυσµοί (σ. σ. χρησιµοποιείται αυτός ο όρος, γιατί αφορά σπόρους που έχουν κρατηθεί από γενιά σε γενιά κι ως εκ τούτου δεν είναι καθαρή ποικιλία) ντοµάτας και αξιολογούνται συνολικά 2.500 φυτά που φυτεύτηκαν σε θερµοκήπιο για να µελετηθεί η συµπεριφορά και τα χαρακτηριστικά τους, αλλά θα χρειαστεί η προσπάθεια να επαναληφθεί αρκετές φορές.
Εµπορικές ποικιλίες σε 3-4 χρόνια
«Υπολογίζουµε µέσα στα επόµενα 3-4 χρόνια να έχουµε τις πρώτες ποικιλίες, που θα είναι εµπορικές», αναφέρει ο κ. Αργυρίου και σηµειώνει ότι αν όλα πάνε σύµφωνα µε το πλάνο «πρακτικά θα µιλάµε για µερική αντικατάσταση ξενικών ποικιλιών ντοµάτας µε ελληνικές και το σηµαντικότερο για παραγωγή ντοµάτας που θα έχει καλύτερη διατροφική αξία, προερχόµενη από ποικιλίες που θα είναι προσαρµοσµένες στα εδαφικά και στα κλιµατικά χαρακτηριστικά της χώρας µας». Να σηµειωθεί πως σήµερα περί το 80-90% των ποικιλιών ντοµάτας που φυτεύονται στην Ελλάδα είναι ολλανδικές.
Το κακό µε το εν λόγω πρόγραµµα, στο οποίο εκτός από το Ινστιτούτο Βιοεπιστηµονικών Εφαρµογών του ΕΚΕΤΑ και την Τράπεζα Γενετικού Υλικού του ΕΛΓΟ – ∆ήµητρα, µετέχουν επίσης, οι θυγατρικές του οµίλου Ευθυµιάδη, Agritex – Ενεργειακή και Agrolab, καθώς και η εταιρεία Vitro, είναι ότι το προσεχές καλοκαίρι ολοκληρώνεται. Το κενό που φαίνεται πως θα δηµιουργηθεί, πάντως, µάλλον θα καλυφθεί γρήγορα, αφού όπως αποκαλύπτει ο κ. Αργυρίου, «έχουµε πάρει ένα άλλο ευρωπαϊκό πρόγραµµα και θα συνεχίσουµε το έργο».
Τη δυσκολία ανάπτυξης εµπορικών ποικιλιών επισηµαίνει ο Β. Χάιτας
Πιο µικρό καλάθι κρατά ο διευθύνων σύµβουλος της Agritex Ενεργειακή Βασίλης Χάιτας, ο οποίος δηλώνει συγκρατηµένα αισιόδοξος και σηµειώνει πως απαιτείται δουλειά ακόµη και επαναλαµβανόµενες φυτεύσεις, από 7 έως 10 γενιές, πριν καταλήξουµε σε 1-2 ποικιλίες που θα µπορούν να είναι αξιοποιήσιµες και εµπορικά.
Όπως εξηγεί ο έµπειρος µάνατζερ της εταιρείας που παράγει τη θερµοκηπιακή «Lucia», δεν αρκεί να εµπλουτιστεί το προϊόν µόνο µε κάποιες ουσίες που θα το καταστήσουν διατροφικά και γευστικά καλύτερο, αλλά θα πρέπει να έχει, επίσης, και στρεµµατική απόδοση ικανοποιητική, ανθεκτικότητα σε ασθένειες και κλιµατικό στρες, να διατηρεί το στοιχείο της «µακροζωίας» µετά τη συγκοµιδή (σ.σ. να µην νερουλιάζει σε 2-3 µέρες, όπως ειπώθηκε) κ.λπ., και υπό αυτή την έννοια είναι κρίσιµο να υπάρξει ένα συµπληρωµατικό ερευνητικό πρόγραµµα. Σε µια τέτοια περίπτωση, είπε, τον πρώτο ρόλο θα πρέπει να τον έχει το πρώην ΕΘΙΑΓΕ, θέτοντας σε προτεραιότητα την ανάπτυξη προγραµµάτων ανάπτυξης ποικιλιών. «Εµείς θα συνεπικουρήσουµε» ανέφερε ο κ. Χάιτας και δεν απέκλεισε µάλιστα, η Agritex Ενεργειακή, ένεκα του ζωηρού ενδιαφέροντος που έχει για την ανάπτυξη ελληνικής ποικιλίας ντοµάτας, να ζητήσει από την Τράπεζα Γενετικού Υλικού, όπου ανήκουν οι συγκεκριµένοι αρχέγονοι πληθυσµοί, να τις παραχωρηθούν κάποιοι προκειµένου να τους αναπτύξει η ίδια.
Ο στόχος είναι να αξιοποιηθούν κάποιοι υφιστάµενοι αρχέγονοι πληθυσµοί ντοµάτας από την Τράπεζα Γενετικού Υλικού του ΕΛΓΟ – ∆ήµητρα και µέσω γενετικών τεχνολογιών, αλλά και στοχευµένων διασταυρώσεων, µε φυσική επιλογή, να αναδειχθούν και να παραχθούν νέες ελληνικές ποικιλίες προϊόντος, µε ιδιαίτερα ποιοτικά (και όχι µόνο) χαρακτηριστικά.
«Στην παρούσα φάση, για παράδειγµα, επικεντρώνουµε την προσοχή στο να αυξήσουµε το επίπεδο των ουσιών µιας ντοµάτας, όπως είναι η αργυνίνη, το καροτένιο, το λυκοπένιο και η βιταµίνη C, έτσι ώστε να δώσουµε ένα προϊόν καλύτερο για τον καταναλωτή, πιο γευστικό και πιο υγιεινό και κυρίως εµπορικά αξιοποιήσιµο», εξηγεί στην Agrenda ο Νότης Αργυρίου, ειδικός ερευνητής από το Ινστιτούτο Βιεπιστηµονικών Εφαρµογών του ΕΚΕΤΑ.
Ο ίδιος προσθέτει ακόµη πως ταυτόχρονα µε τον εµπλουτισµό των συγκεκριµένων ποικιλιών, δηµιουργείται και η πρώτη ελληνική θερµοκηπιακή ποικιλία ντοµάτας.
Τριάντα εννιά αρχέγονοι πληθυσµοί
Προς την κατεύθυνση αυτή έχουν αξιοποιηθεί, σε πρώτη φάση, 39 διαφορετικοί αρχέγονοι πληθυσµοί (σ. σ. χρησιµοποιείται αυτός ο όρος, γιατί αφορά σπόρους που έχουν κρατηθεί από γενιά σε γενιά κι ως εκ τούτου δεν είναι καθαρή ποικιλία) ντοµάτας και αξιολογούνται συνολικά 2.500 φυτά που φυτεύτηκαν σε θερµοκήπιο για να µελετηθεί η συµπεριφορά και τα χαρακτηριστικά τους, αλλά θα χρειαστεί η προσπάθεια να επαναληφθεί αρκετές φορές.
Εµπορικές ποικιλίες σε 3-4 χρόνια
«Υπολογίζουµε µέσα στα επόµενα 3-4 χρόνια να έχουµε τις πρώτες ποικιλίες, που θα είναι εµπορικές», αναφέρει ο κ. Αργυρίου και σηµειώνει ότι αν όλα πάνε σύµφωνα µε το πλάνο «πρακτικά θα µιλάµε για µερική αντικατάσταση ξενικών ποικιλιών ντοµάτας µε ελληνικές και το σηµαντικότερο για παραγωγή ντοµάτας που θα έχει καλύτερη διατροφική αξία, προερχόµενη από ποικιλίες που θα είναι προσαρµοσµένες στα εδαφικά και στα κλιµατικά χαρακτηριστικά της χώρας µας». Να σηµειωθεί πως σήµερα περί το 80-90% των ποικιλιών ντοµάτας που φυτεύονται στην Ελλάδα είναι ολλανδικές.
Το κακό µε το εν λόγω πρόγραµµα, στο οποίο εκτός από το Ινστιτούτο Βιοεπιστηµονικών Εφαρµογών του ΕΚΕΤΑ και την Τράπεζα Γενετικού Υλικού του ΕΛΓΟ – ∆ήµητρα, µετέχουν επίσης, οι θυγατρικές του οµίλου Ευθυµιάδη, Agritex – Ενεργειακή και Agrolab, καθώς και η εταιρεία Vitro, είναι ότι το προσεχές καλοκαίρι ολοκληρώνεται. Το κενό που φαίνεται πως θα δηµιουργηθεί, πάντως, µάλλον θα καλυφθεί γρήγορα, αφού όπως αποκαλύπτει ο κ. Αργυρίου, «έχουµε πάρει ένα άλλο ευρωπαϊκό πρόγραµµα και θα συνεχίσουµε το έργο».
Τη δυσκολία ανάπτυξης εµπορικών ποικιλιών επισηµαίνει ο Β. Χάιτας
Πιο µικρό καλάθι κρατά ο διευθύνων σύµβουλος της Agritex Ενεργειακή Βασίλης Χάιτας, ο οποίος δηλώνει συγκρατηµένα αισιόδοξος και σηµειώνει πως απαιτείται δουλειά ακόµη και επαναλαµβανόµενες φυτεύσεις, από 7 έως 10 γενιές, πριν καταλήξουµε σε 1-2 ποικιλίες που θα µπορούν να είναι αξιοποιήσιµες και εµπορικά.
Όπως εξηγεί ο έµπειρος µάνατζερ της εταιρείας που παράγει τη θερµοκηπιακή «Lucia», δεν αρκεί να εµπλουτιστεί το προϊόν µόνο µε κάποιες ουσίες που θα το καταστήσουν διατροφικά και γευστικά καλύτερο, αλλά θα πρέπει να έχει, επίσης, και στρεµµατική απόδοση ικανοποιητική, ανθεκτικότητα σε ασθένειες και κλιµατικό στρες, να διατηρεί το στοιχείο της «µακροζωίας» µετά τη συγκοµιδή (σ.σ. να µην νερουλιάζει σε 2-3 µέρες, όπως ειπώθηκε) κ.λπ., και υπό αυτή την έννοια είναι κρίσιµο να υπάρξει ένα συµπληρωµατικό ερευνητικό πρόγραµµα. Σε µια τέτοια περίπτωση, είπε, τον πρώτο ρόλο θα πρέπει να τον έχει το πρώην ΕΘΙΑΓΕ, θέτοντας σε προτεραιότητα την ανάπτυξη προγραµµάτων ανάπτυξης ποικιλιών. «Εµείς θα συνεπικουρήσουµε» ανέφερε ο κ. Χάιτας και δεν απέκλεισε µάλιστα, η Agritex Ενεργειακή, ένεκα του ζωηρού ενδιαφέροντος που έχει για την ανάπτυξη ελληνικής ποικιλίας ντοµάτας, να ζητήσει από την Τράπεζα Γενετικού Υλικού, όπου ανήκουν οι συγκεκριµένοι αρχέγονοι πληθυσµοί, να τις παραχωρηθούν κάποιοι προκειµένου να τους αναπτύξει η ίδια.
πηγη:www.agronews.gr
