Η διεθνής ελαιοπαραγωγή έχει
διπλασιαστεί την τελευταία 25ετία, προσεγγίζοντας τους 3 εκατ. τόνους
την τελευταία πενταετία από 1,5 εκατ. τόνους στις αρχές της δεκαετίας
του 1990.
Βασικές κινητήριες δυνάμεις της αλματώδους ανάπτυξης ήταν:
(i) η Ισπανία, η οποία διπλασιάζοντας την παραγωγή της καλύπτει πλέον άνω του 40% της παγκόσμιας παραγωγής από 30% το 1990, και(ii) νέες χώρες-παραγωγοί (κυρίως Τουρκία, Τυνησία, Μαρόκο και Συρία), οι οποίες αύξησαν το μερίδιο τους στην παγκόσμια παραγωγή στο 35% το 2014 από 25% το 1990.
Υπό αυτές τις συνθήκες, οι δύο λοιποί παραδοσιακοί παραγωγοί - Ιταλία και Ελλάδα - υπέστησαν συρρίκνωση των μεριδίων τους στην παραγωγή (από το 23% το 1990 στο 14% το 2014 για την Ιταλία, και από το 14% στο 11% αντίστοιχα για την Ελλάδα).
Νέες αγορές αναπτύσσονται δυναμικά
Η αυξημένη παραγωγή οδήγησε σε αντίστοιχη άνοδο τη διεθνή αγορά τυποποιημένου ελαιολάδου, καθώς:
(i) η στροφή στη μεσογειακή διατροφή εντείνεται σε παγκόσμιο επίπεδο
(ii) η ποσότητα που καταναλώνουν οι τρεις παραδοσιακες παραγωγες χωρες (Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα) παρέμεινε σταθερή κοντά στους 1,3 εκατ. τόνους ετησίως.
(iii) Οι ποσότητες του ελαιόλαδου που διακινούνται σε καταναλωτές τρίτων χωρών προσέγγισαν τους 1,3 εκατ. τονους το 2014 από 0,2 εκατ. τόνους το 1990.
Ως βασικές χώρες προορισμού ξεχωρίζουν οι ΗΠΑ (15%), η Γαλλία (11%) και η Γερμανία (7%), ενώ παράλληλα εμφανίζονται νέες δυναμικές αγορές όπως η Ρωσία και η Κίνα. Κομβικό ρόλο στη διεθνή αγορά τυποποιημένου ελαιολάδου διαδραματίζει η Ιταλία, η οποία εκμεταλλευόμενη τη διεθνή αναγνωρισιμότητα του ιταλικού ελαιολάδου και τα οργανωμένα δίκτυα προώθησης των επιχειρήσεων της, εισάγει χύμα ελαιόλαδο (κυρίως από Ισπανία και Ελλάδα) και το επανεξάγει τυποποιημένο. Συνολικά οι επανεξαγωγές καλύπτουν περίπου το 1/3 της διεθνούς αγοράς τυποποιημένου ελαιολάδου και αποφέρουν στην Ιταλία υπεραξία της τάξης των €1,3/κιλό (καθώς η Ελλάδα και η Ισπανία εξάγουν στην Ιταλία σε τιμές κοντά στα €2,2/κιλό, η οποία στη συνέχεια εξάγει σε τιμές της τάξης των €3,5/κιλό).
Ανοδική η διεθνής ζήτηση και οι τιμές την επόμενη πενταετία
Βάσει υποδειγμάτων για τις βασικές μεταβλητές της διεθνούς αγοράς ελαιολάδου, εκτιμήθηκε η πορεία τους για την επόμενη πενταετία.
Συγκεκριμένα,
η ζήτηση εκτιμάται ότι θα αυξάνεται με μέσο ετήσιο ρυθμό 2,7% (με την
αύξηση να αφορά σχεδόν αποκλειστικά τις μη παραδοσιακές αγορές).
Παράλληλα, οι διεθνείς τιμές ελαιολάδου αναμένεται ότι θα κινηθούν
ανοδικά (προσεγγίζοντας τα €2,7/κιλό το 2020 από €2,5/κιλό το 2014),
κυρίως λόγω (i) της ταχύτερης αύξησης της ζήτησης σε σχέση με την
προσφορά των τριών βασικών παραγωγών και (ii) της εκτιμώμενης πτώσης του
επιπέδου επιδοτήσεων λόγω της αναθεώρησης της ΚΑΠ.Μελέτη Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, επεξεργασία ΣΕΔΗΚ
πηγη:www.paseges.gr
