Όλα αλλάζουν για ιδιοκτήτες γης που δεν βάζουν στη λάσπη το πόδι τους

 22/05/2017 

Πανάγος Γιάννης
Διαδικασίες που προδιαγράφουν σοβαρές ανακατατάξεις στον αγροτικό χώρο, απελευθερώνουν, όπως είναι φυσικό, οι θεσµικές παρεµβάσεις των τελευταίων ετών στα θέµατα που συνδέονται µε την αγροτική παραγωγή.

Αρχής γενοµένης από την τελευταία αναµόρφωση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής και τη λεγόµενη περιφερειοποίηση των ενισχύσεων, είναι πλέον γεγονός ότι οι άµεσες ενισχύσεις οµογενοποιούνται κατά κάποιο τρόπο, δίνοντας σε πολύ κόσµο τη δυνατότητα, αφενός να γνωρίζει τους κανόνες µε τους οποίους δίνονται, αφετέρου να διεκδικεί µε καλύτερους όρους δυνατότητα πρόσβασης.

Άλλαξε πολλά ο ΕΝΦΙΑ

Με άλλα λόγια, η εκτατικοποποίηση των δικαιωµάτων και ο διαχωρισµός αυτών σε τρεις ζώνες (αρόσιµες, δένδρα και βοσκότοποι) δίνει στον καθένα την ευχέρια να γνωρίζει ποιες είναι οι βασικές «γραµµές» των άµεσων ενισχύσεων, ακόµη κι αν οι κατέχοντες ιστορικά δικαιώµατα διατήρησαν ένα σηµαντικό προβάδισµα όλων των άλλων, το οποίο ωστόσο χρόνο µε το χρόνο αδυνατίζει.



Θα µπορούσε να πει κανείς ότι στη χώρα µας οι ανακατατάξεις που σχετίζονται µε τον αγροτικό χώρο είχαν ξεκινήσει και λίγο νωρίτερα, µε αφορµή καθιέρωση του ΕΝΦΙΑ και την επέκτασή του και στις αγροτικές γαίες. Η αλήθεια είναι ότι οι λεγόµενοι «αγρότες του καναπέ», δηλαδή οι εταιροεπαγγελµατίες ιδιοκτήτες αγροτικής γης που απολάµβαναν υψηλών και αφορολόγητων ενισχύσεων, χωρίς να βάζουν το πόδι τους στη λάσπη, µε την καθιέρωση του ΕΝΦΙΑ δέχθηκαν και το πρώτο πλήγµα.

Ταυτόχρονα, σε κοινοτικό επίπεδο είχε ανοίξει η κουβέντα για την αποµόνωση των λεγόµενων «αγροτών του καναπέ» µε «φίλτρα» τα οποία δυσκόλευαν την κατανοµή ενισχύσεων σε αποδέκτες οι οποίοι δεν είναι πραγµατικοί καλλιεργητές. Λίγο αργότερα, η φορολογία των επιδοτήσεων από το πρώτο ευρώ, τουλάχιστον για τους µη κατά κύριο επάγγελµα αγρότες, έκανε ακόµα πιο ασύµφορη τη διαδικασία διεκδίκησης τέτοιων επιδοτήσεων από µη ενεργούς.
Από τον περασµένο χρόνο, δηλαδή αρχές του 2016, οι διαδικασίες ανακατατάξεων στον αγροτικό χώρο έχουν επιταχυνθεί και αφετηρία αποτέλεσε ο νέος ασφαλιστικός νόµος (4387/2016). Η δραστική αύξηση των εισφορών, η σύνδεσή τους µε το φορολογητέο εισόδηµα, οι περιοριστικές ρήτρες για τους συνταξιούχους και κυρίως για τους ετεροεπαγγελµατίες, απελευθέρωσε διαδικασίες για µεταβιβάσεις δικαιωµάτων µε ή χωρίς γη, κάτι που έφερε σε πλεονεκτικότερη θέση τους γνήσιους επαγγελµατίες του χώρου, πολλοί εκ των οποίων άδραξαν των ευκαιριών.
Αρκεί µια επίσκεψη σε κάποια από τα µικρά και αντιπροσωπευτικά των εξελίξεων αγροτικά χωριά, για να καταστεί σαφής ο τρόπος µε τον οποίο προχωρούν οι διαδικασίες µεταβίβασης και συγκέντρωσης δικαιωµάτων επί ενισχύσεων αλλά και αγροτικών γαιών στους λίγους που έχουν πάρει στα σοβαρά την ενασχόλησή τους µε τον αγροτικό χώρο.

Η φορολογία κρατάει πόρους στη γεωργία


Στην κατεύθυνση της ενδυνάµωσης των οργανωµένων αγροτικών εκµεταλλεύσεων, οδηγεί, όσο κι αν ακούγεται παράδοξο τον τελευταίο καιρό και η αύξηση της φορολογίας εισοδήµατος. Είναι η πρώτη φορά µετά από πολλά χρόνια που οι επαγγελµατίες του χώρου αποφεύγουν τις άσκοπες καταναλωτικές δαπάνες και τη µεταφορά πόρων εκτός της δραστηριότητάς τους, κι αυτό γιατί, στην αντίθετη περίπτωση ο φορολογικός πέλεκυς πέφτει βαρύς. Αυτό τον καιρό, όλο και πιο συχνά συναντά κανείς αγρότες οι οποίοι βασανίζονται να βρουν τρόπους, εντός του επαγγελµατικού τους πεδίου, για ανάπτυξη επενδύσεων, οι οποίες θα περιορίσουν το φορολογητέο εισόδηµα και παράλληλα θα θεµελιώσουν νέους πυρήνες οικονοµικής δραστηριότητας.  

Διευκολύνεται η συγκέντρωση παρ’ ότι «σπάνε» και δηλώσεις

Μετά το άνοιγµα της ηλεκτρονικής πύλης από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ξεκίνησαν µε εντατικούς ρυθµούς οι διαδικασίες µεταβίβασης δικαιωµάτων. Πρώτοι στη σειρά οι µη κατά κύριο επάγγελµα αγρότες, που µε δυσκολία θα µπορούσαν να ανταποκριθούν στα οικονοµικά βάρη που δηµιούργησε το νέο θεσµικό πλαίσιο για την ασφάλιση και τη φορολογία των αγροτών.

Αυτή η πολιτική επιλογή, πρακτικά οδηγεί στη συγκέντρωση της γης σε µεγαλύτερες και οικονοµικά αποδοτικές αγροτικές εκµεταλλεύσεις, στοιχείο που επιβεβαιώνεται και από τις φετινές δηλώσεις ΟΣ∆Ε, παρά το γεγονός ότι ο συνολικός αριθµός των αιτήσεων ενιαίας ενίσχυσης δεν µειώνεται ουσιαστικά, όπως φαινόταν αρχικά. Η εξέλιξη έχει να κάνει µε το γεγονός ότι αρκετοί είναι οι αγρότες που επιλέγουν να «σπάσουν» τις δηλώσεις, σε µέλη της οικογένειας, κυρίως για λόγους φορολογικούς.

Μένει ανοιχτό ωστόσο το ζήτηµα της προώθησης και ενίσχυσης των µεγαλύτερων σε µέγεθος και ενιαίων γεωργικών εκµεταλλεύσεων που αυξάνουν την παραγωγή και τα κέρδη, µειώνουν τα κόστη µε την ευκολότερη εφαρµογή σύγχρονων  γεωργικών πρακτικών και συµβαδίζουν µε το µοντέλο της αειφόρου και πολυλειτουργικής γεωργίας που θέτει η ΕΕ. Με άλλα λόγια,  το αίτηµα ενός  αγροτικού µοντέλου βασισµένου στις οικογενειακού τύπου εκµεταλλεύσεις που όµως θα εναρµονιστούν µε την επιχειρηµατική δράση και λειτουργία.

Έξοδο µη επαγγελµατιών επιθυµούν οι Ευρωπαίοι

Στην ίδια κατεύθυνση φαίνεται να κινούνται και οι Ευρωπαίοι, όπως προκύπτει από τα αποτελέσµατα της διαβούλευσης για τη µεταρρύθµιση του 2020 που ανέδειξε ως σηµαντικότερο θέµα την ανάγκη ενσωµάτωσης µίας ολοκληρωµένης πολιτικής κτηµαταγοράς και διαχείρισης αγροτικής γης µέσω της ΚΑΠ. Χαρακτηριστικότερο µέτρο των προτεραιοτήτων τους είναι το αίτηµα για κατανοµή των άµεσων πληρωµών µόνο σε επαγγελµατίες.

πηγη:www.agronews.gr