02/01/2013 - 10:28 πμ
Μια εναλλακτική πρόταση για τη διατροφή των ζώων, που ελάχιστα έχει αξιοποιηθεί στη χώρα μας, επιστρέφει στο προσκήνιο, μετά την άνοδο των ζωοτροφών. Η δημιουργία και η διαχείριση των τεχνητών λειμώνων εξασφαλίζει ένα μέρος της διατροφής των αγροτικών ζώων μέσα από τη βόσκηση και βελτιώνει την ευζωία τους.Στόχος είναι η δημιουργία μιας φυτείας που θα φέρει σε μεγάλο ποσοστό τα χαρακτηριστικά ενός λιβαδιού.
Για τη δημιουργία πολυφυτικών τεχνητών λειμώνων θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι λόγω του ανταγωνισμού μεταξύ των ειδών που θα σπαρθούν συνήθως κυριαρχούν δύο φυτικά είδη. Άρα είναι καλύτερα να χωρίσουμε την έκταση σε τμήματα και να σπείρουμε κάθε ένα τμήμα με διαφορετικά διφυτικά μείγματα, εάν το θεωρούμε απαραίτητο.
Χρησιμοποιώντας διαφορετικά είδη μπορεί να καλύπτουμε τις διατροφικές ανάγκες των ζώων σε διαφορετικές εποχές. Για παράδειγμα ένας τεχνητός λειμώνας με αγριάδα, μπορεί να προσφέρει καλή βόσκηση κατά τους θερινούς μήνες.
Οι τεχνητοί λειμώνες μπορεί να είναι μονοετείς (π.χ. βρώμη, κριθάρι), διετείς (ήρα πολύανθη) ή πολυετείς, ανάλογα με τα είδη που θα επιλέξουμε και τον προγραμματισμό καλλιέργειας που κάνουμε για κάθε τεμάχιο. Μια αναλογία αγρωστωδών προς ψυχανθή 70% προς 30%, αντίστοιχα, θεωρείται ικανοποιητική.
Η επιλογή των ειδών που θα σπαρθούν θα πρέπει να γίνεται αφού ληφθούν υπόψη τα ζιζάνια που βρίσκονται στο χωράφι (ώστε να επιλεγούν ανταγωνιστικά είδη), οι εδαφικές ιδιότητες και οι κλιματικές συνθήκες της περιοχής. Ένας πρακτικός τρόπος είναι να δει κάποιος γεωπόνος ποια είδη αναπτύσσονται σε παρυφές αγρών και σε φυσικές εκτάσεις ώστε να επιδιώξει να βρει σπόρο από αυτά ή παραπλήσια είδη.
Του Ροίκου Θανόπουλου-Γεωπόνου, ειδικού σε τεχνητούς λειμώνες
Σχέδιο βόσκησης
Σηµαντική παράµετρος στη διαχείριση του τεχνητού λειμώνα είναι η βόσκηση. Το ύψος των φυτών, τόσο για να αρχίσουν τα ζώα τη βόσκηση, όσο και να την σταματήσουν, είναι ιδιαίτερα κρίσιμο. Ψηλά φυτά θα τσαλαπατηθού, ενώ βόσκηση μέχρι το έδαφος θα προκαλέσει τη γρήγορη εξάντληση των φυτών του τεχνητού λειμώνα.
Ο χωρισµός του λειµώνα σε τµήµατα (π.χ. µε κινητή ηλεκτροφόρα περίφραξη) και η εκ περιτροπής βόσκησή του είναι ένα καλό σύστηµα βόσκησης που επιτρέπει τόσο την καλή ανάπτυξη των φυτών και τη µακροβιότητα του τεχνητού λειµώνα, όσο και τη χορήγηση στα ζώα εύγευστης τροφής. Το είδος των ζώων (µικρά, µεγάλα µυρηκαστικά), µε τον τρόπο βόσκησης που ασκούν, επηρεάζει τη φυτική σύνθεση του τεχνητού λειµώνα.
Κατάλληλες για το περιβάλλον
Μπορεί να υπάρχουν διάφορες ποικιλίες λειµώνιων ειδών στο εµπόριο, αλλά αυτό δεν σηµαίνει ότι όλες είναι κατάλληλες για κάθε περιβάλλον. ∆υστυχώς οι ελληνικές ποικιλίες λειµωνίων ειδών που δηµιούργησαν οι ερευνητές του Ινστιτούτου Κτηνοτροφικών Φυτών και Βοσκών Λάρισας, του τότε ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε., µάλλον δεν είναι διαθέσιµες στο εµπόριο, αλλά έχει σταµατήσει και η βελτίωσή τους. Από την άλλη οι ξένες ποικιλίες, λόγω δηµιουργίας τους σε άλλες κλιµατικές συνθήκες, µπορεί να µην παρουσιάζουν ικανοποιητική προσαρµογή σε διάφορες περιοχές της χώρας µας. Γι’ αυτό το καλύτερο είναι πριν γίνει εκτεταµένη σπορά σε εκατοντάδες στρέµµατα να σπαρθούν µικρά τεµάχια (πχ. του µισού στρέµµατος) µε διάφορα είδη και ποικιλίες ώστε να διαπιστωθούν οι παραγωγικές τους δυνατότητες, η προσαρµογή τους και να επιλεγεί η καλύτερη διαχείρισή τους.
Το πρόβλημα το ζιζανίων
Ιδιαίτερη δυσκολία µπορεί να αντιµετωπίσει κάποιος µε τα ζιζάνια κατά την εγκατάσταση του τεχνητού λειµώνα. Εκτός από την προφυτρωτική ζιζανιοκτονία, οι µετέπειτα χειρισµοί µε ζιζανιοκτόνα είναι σχεδόν αδύνατοι, εάν ο διφυτικός λειµώνας αποτελείται, όπως συνηθίζεται, από ένα αγρωστώδες και ένα πλατύφυλλο (ψυχανθές).
Εάν υπάρχουν ιδιαιτέρα ανταγωνιστικά ζιζάνια, τότε ανάλογα µε την κατηγορία των ζιζανίων που κυριαρχούν (αγρωστώδη ή πλατύφυλλα), επιλέγεται να σπαρθεί το αντίθετο είδος (δηλαδή µε αγρωστώδη ζιζάνια σπέρνουµε λειµώνα µε ψυχανθές) ώστε να είναι δυνατή η χρήση ζιζανιοκτόνων.
