Για αύριο Πέμπτη 5 και την Παρασκευή 6
Μαΐου έχει προγραμματιστεί η συνέχιση της επεξεργασίας από τις Διαρκείς
Επιτροπές Κοινωνικών και Οικονομικών Υποθέσεων του νομοσχεδίου για το
νέο ασφαλιστικό και φορολογικό, που κατατέθηκε στην Βουλή από τις 22
Απριλίου.
Η κατ’ άρθρον συζήτηση του ασφαλιστικού νομοσχεδίου που ξεκίνησε την
περασμένη εβδομάδα θα συνεχιστεί αύριο στις 11.00 το πρωί, ενώ την
Παρασκευή στις 11.00 το πρωί θα ακολουθήσει η δεύτερη ανάγνωση του
επίμαχου νομοσχεδίου.Σύμφωνα με κύκλους του αρμόδιου υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, παρά την έντονη καταδίκη του τόσο από τους αγρότες όσο και από το σύνολο των εκπροσώπων όλων των κοινωνικών φορέων, η ψήφισή του από την ολομέλεια προβλέπεται για τις 10 Μαΐου.
Θυμίζουμε πως για το εν λόγω νομοσχέδιο, που μεταξύ άλλων θέτει «οριστική αυλαία για τον ΟΓΑ», η πρώτη «ψυχρολουσία» δόθηκε με την κατ΄ αρχήν έγκρισή του από τους κυβερνητικούς βουλευτές που συμμετείχαν στις κοινές συνεδριάσεις των συγκεκριμένων Διαρκών Επιτροπών, την Μ. Δευτέρα 25 και την Μ. Τρίτη 26 Απριλίου. Συγκεκριμένα, υπέρ του νομοσχεδίου τάχθηκαν ο ΣΥΡΙΖΑ και οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, ενώ κατά του νομοσχεδίου τάχθηκε σύσσωμη η αντιπολίτευση.
Η συζήτηση του νομοσχεδίου αναμένεται να συνεχιστεί σε ιδιαίτερα υψηλούς τόνους εξαιτίας των σαρωτικών αλλαγών που επιφέρει η πρόταση της κυβέρνησης στο σύνολο του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης. Ήδη, η ΓΣΕΕ και η ΑΔΕΔΥ έχουν προγραμματίσει 48ωρη γενική πανελλαδική απεργία όταν το ν/σχ εισαχθεί προς συζήτηση στην Ολομέλεια.
Η επόμενη μέρα
Την περίοδο 2008-2009 η μέση σύνταξη του ΙΚΑ με διατάξεις ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ήταν 596,40 ευρώ. Από τότε οι ανατροπές που έχουν συμβεί στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας μέχρι και σήμερα, σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης θα έχουν σωρευτικές επιπτώσεις σε μεγάλα τμήματα του πληθυσμού που ήδη είναι άνεργοι και βρίσκονται έξω από την αγορά εργασίας για μεγάλο χρονικό διάστημα. Επίσης, η ραγδαία επέκταση της μερικής απασχόλησης, καθώς και των ελαστικών μορφών απασχόλησης, με την ταυτόχρονη βύθιση των μισθών και των ημερομισθίων τα τελευταία χρόνια, διαμορφώνουν ήδη ένα εντελώς διαφορετικό προφίλ συνταξιούχου για πολύ μεγάλα στρώματα του πληθυσμού, σε σύγκριση με το αντίστοιχο προφίλ των ανθρώπων που έβγαιναν στη σύνταξη έως το 2010.
Αυτή η δραστική αλλαγή αφορά κυρίως τους ασφαλισμένους του ιδιωτικού τομέα, τους αυτοαπασχολούμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες, καθώς και τους αγρότες. Οι εργαζόμενοι στον δημόσιο τομέα της οικονομίας και στις ΔΕΚΟ θα έχουν επιπτώσεις κυρίως από τη μείωση των μισθών τους και από την αύξηση των ορίων ηλικίας.
Όμως, σε μια περίοδο εκρηκτικής αύξησης της ανεργίας, η αναζήτηση του απαραίτητου αριθμού ενσήμων για τη συνταξιοδότηση αποτελεί το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα. Συνεπώς, για εκατοντάδες χιλιάδες ασφαλισμένους το μείζον θέμα δεν θα είναι μόνο το ύψος της σύνταξης, αλλά εάν και κατά πόσο θα έχουν τη δυνατότητα να θεμελιώσουν δικαίωμα σύνταξης, έστω και μειωμένης, στο 62ο έτος της ηλικίας τους.
Αξίζει να επισημάνουμε δύο βασικά στοιχεία της αγοράς εργασίας όπως αυτή διαμορφώθηκε στο τέλος του προηγούμενου έτους:
α) ότι από το 1.147.700 ανέργους (ΕΛΣΤΑΤ 4ο τρίμηνο 2015), οι 290.000, δηλαδή το 25% του συνόλου, είναι μακροχρόνια άνεργοι ηλικίας άνω των 45 ετών και
β) ότι καταγράφηκαν 342.400 εργαζόμενοι με καθεστώς μερικής απασχόλησης. Σύμφωνα με τα μηνιαία στοιχεία απασχόλησης του ΙΚΑ για το 2015, τα άτομα που εργάζονται με καθεστώς μερικής απασχόλησης αμείβονται με μισθούς που κυμαίνονται από 412 ευρώ έως 437 ευρώ μικτά, ενώ ο μέσος μισθός για πλήρη απασχόληση κυμαίνεται στα 1.189 ευρώ μικτά (Αύγουστος 2015).
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΚΑ τον Αύγουστο του 2009 ο μέσος μισθός για πλήρη απασχόληση ήταν 1.409 ευρώ, ενώ αντίστοιχα ο μέσος μισθός για μερική απασχόληση ήταν 617 ευρώ μικτά. Δηλαδή, κατά 31 ευρώ υψηλότερος από τον σημερινό κατώτατο μισθό πλήρους εργασίας. Από τη σύγκριση των δεδομένων (μεσοσταθμικές μειώσεις μισθών 22%) προκύπτει ότι η πραγματική βάση υπολογισμού των συντάξεων για τα χρόνια της ύφεσης είναι εξαιρετικά μειωμένη σε σχέση με την περίοδο πριν από το 2009.
Συνεπώς, η δραματική μείωση των μισθών της περιόδου 2010-2015, ειδικά στον ιδιωτικό τομέα, σε συνδυασμό με την αύξηση της ανεργίας (άρα μείωση του συντάξιμου χρόνου) και τον περιορισμό των ποσοστών αναπλήρωσης του συντάξιμου μισθού οδηγούν σε μειώσεις των συντάξεων του ΙΚΑ σε επίπεδα πολύ πιο κάτω από τα 596,40 ευρώ που ήταν η μέση σύνταξη της περιόδου 2008-2009.
Οι 10 επιβαρύνσεις
1.Αυξάνεται ο χρόνος θεμελίωσης για πλήρη σύνταξη στα 20 έτη (ή 6.000 Η.Α.) από τα 15 έτη (ή 4.500 Η.Α.) που είναι μέχρι σήμερα. Λόγω της οικονομικής κρίσης, της μεγάλης ανεργίας κυρίως σε ηλικίες άνω των 40 ετών, τη ραγδαία επέκταση της μερικής απασχόλησης ή της εκ περιτροπής εργασίας το νέο αυτό όριο είναι απαγορευτικό για τον μισό περίπου σήμερα ασφαλισμένο πληθυσμό της χώρας.
2.Χορηγεί την πλήρη εθνική σύνταξη των 384 ευρώ μόνο με 40 χρόνια εργασίας στο 62ο έτος ηλικίας ή με 20 χρόνια στο 67ο, αποκλείοντας έτσι μεγάλες κατηγορίες ασφαλισμένων από την πλήρη εθνική σύνταξη.
3.Χορηγεί εθνική σύνταξη 6 ταχυτήτων, αφού προβλέπει διαφορετικά είδη εθνικής σύνταξης ανάλογα με την περίπτωση το ασφαλισμένου. Δηλαδή, άλλο ποσό για 20 έτη ασφάλισης, άλλο ποσό για 19 έτη ασφάλισης και ούτω καθεξής, ενώ υπάρχουν διαφορετικές ρυθμίσεις ακόμη και για τις συντάξεις αναπηρίας.
4.Διατηρεί την εξοντωτική ποινή (πέναλτι) ύψους έως και 40% (30%+10%) για όσους αναγκάζονται ή αποφασίζουν να εξέλθουν με μειωμένη σύνταξη στο 62ο έτος ηλικίας.
5.Περιορίζει την προσωρινή σύνταξη μέχρι του ύψους δύο «εθνικών», δηλαδή στο ποσό των 768 ευρώ με κλιμακώσεις προς τα κάτω.
6.Καταργεί τα κατώτατα όρια της σύνταξης, με συνέπεια να χορηγούνται εφεξής χιλιάδες συντάξεις των 200-300 ευρώ.
7.Προβλέπει σοβαρές μειώσεις σε εργαζόμενους συνταξιούχους με παρακράτηση έως και του 60% της σύνταξης.
8.Τριπλασιάζει τις εισφορές για επιτηδευματίες, επιστήμονες, αγρότες, σε συνθήκες κατάρρευσης της οικονομίας και των εισοδημάτων, κυρίως των νέων ασφαλισμένων.
9.Διατηρεί σε ισχύ τη ρύθμιση για «πάγωμα» των κατώτατων ορίων σύνταξης μέχρι το 2021, αφού «Μέχρι την 31.12.2021 τα κατώτατα όρια σύνταξης λόγω γήρατος, αναπηρίας και θανάτου των οργανισμών κύριας ή επικουρικής ασφάλισης, όπως αυτά προβλέπονται από τις οικείες καταστατικές και γενικές διατάξεις, διατηρούνται στο ύψος που ισχύει την 31.7.2015».
10.Σταδιακά καταργεί το ΕΚΑΣ μέχρι τα τέλη του 2019, με συνέπεια, από 1-1-2020, οι 380.000 σημερινοί δικαιούχοι του ΕΚΑΣ να περιέλθουν σε συνθήκες φτώχειας.
Συνταξιούχοι πέντε ταχυτήτων
Όχι μία, όχι δύο αλλά … πέντε, τουλάχιστον, κατηγορίες συνταξιούχων δημιουργεί το ασφαλιστικό νομοσχέδιο που έχει ξεκινήσει η επεξεργασία του από την Βουλή.
Οι κατηγορίες αυτές είναι:
- Οι ασφαλισμένοι που έχουν βγει στη σύνταξη μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2014. Οι κύριες συντάξεις τους θα μείνουν ως επί τω πλείστον στο αλώβητο μέχρι την 1.1.2019.
- Οι ασφαλισμένοι που θα βγουν στη σύνταξη μετά την έναρξη ισχύος του επικείμενου ασφαλιστικού νόμου. Θα ισχύσουν γι΄ αυτούς άμεσα τα νέα χαμηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης για τις κύριες συντάξεις.
- Οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου που θα βγουν στη σύνταξη μετά την έναρξη ισχύος του επικείμενου νόμου και συγκεκριμένα φέτος, το 2017 και το 2018. Προβλέπεται σταδιακή κάλυψη της "προσωπικής διαφοράς" στις κύριες συντάξεις τους.
- Οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου που έχουν βγει στη σύνταξη μετά 1.1.2015 αλλά πριν την έναρξη ισχύος του επικείμενου ασφαλιστικού νόμου. Θα ισχύσουν γι΄ αυτούς τα παλιά ποσοστά αναπλήρωσης (δηλαδή εκείνα που θα ισχύουν μέχρι την έναρξη ισχύος του επικείμενου νόμου).
-Οι ασφαλισμένοι του ΟΓΑ (αγρότες, κτηνοτρόφοι) . Θα ισχύσουν για αυτούς ειδικά ποσοστά αναπλήρωσης μέχρι το 2031.
Η "ακτινογραφία" των συνταξιούχων
Πιο αναλυτικά για την κάθε μία κατηγορία συνταξιούχων το ασφαλιστικό νομοσχέδιο προβλέπει τα ακόλουθα.
1. Συνταξιούχοι έως 31.12.2014
Υπάρχει προστασία καταβαλλόμενων συντάξεων μέχρι 31.12.2018 και αναπροσαρμογή από 1.1.2019.
Για τον υπολογισμό του ανταποδοτικού μέρους των καταβαλλόμενων, έως την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νόμου αυτού, συντάξεων, για τον προσδιορισμό των συντάξιμων αποδοχών λαμβάνεται υπόψη ο συντάξιμος μισθός επί του οποίου κανονίστηκε η ήδη χορηγηθείσα σύνταξη, όπως αυτός είχε διαμορφωθεί πριν την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, με βάση τους κανόνες αναπροσαρμογής των συντάξιμων αποδοχών του Δημοσίου τομέα, που ίσχυαν κατά τη δημοσίευση του παρόντος.
Μέχρι την 31.12.2018, οι συντάξεις συνεχίζουν να καταβάλλονται στο ύψος που είχαν διαμορφωθεί κατά την 31.12.2014
- Από την 1.1.2019, εφόσον το καταβαλλόμενο ποσό των συντάξεων αυτών είναι μεγαλύτερο από αυτό που προκύπτει από τον υπολογισμό τους, το επιπλέον ποσό εξακολουθεί να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά, συμψηφιζόμενο κατ’ έτος και μέχρι την πλήρη εξάλειψή του, με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων
- Από την 1.1.2019, επίσης, εάν το καταβαλλόμενο ποσό των συντάξεων είναι μικρότερο από αυτό που προκύπτει από τον υπολογισμό τους , τότε αυτό προσαυξάνεται κατά το ένα πέμπτο της διαφοράς σταδιακά και ισόποσα εντός πέντε ετών (σ.σ. 2019 -2023) από την ολοκλήρωση του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής.
2. Συνταξιούχοι μετά την έναρξη ισχύος του επικείμενου ασφαλιστικού νόμου
Για όσους ασφαλισμένους καταθέσουν αίτηση συνταξιοδότησης μετά την έναρξη ισχύος του επικείμενου ασφαλιστικού νόμου, προβλέπονται άμεσα νέα ποσοστά αναπλήρωσης που ξεκινούν από το 0,77% για 15 χρόνια ασφάλισης και φτάνουν το 2% για πάνω από 39 χρόνια ασφάλισης.
Η σύνταξη υπολογίζεται με βάση τις μέσες μηνιαίες αποδοχές ολόκληρου του ασφαλιστικού βίου του ασφαλισμένου.
3. Συνταξιούχοι του Δημοσίου μετά την έναρξη ισχύος του επικείμενου νόμου
Εξαίρεση στην άμεση και πλήρη ισχύ των νέων ποσοστών αναπλήρωσης δίδεται στους ασφαλισμένους του Δημοσίου για τους οποίους ισχύει πως αν το ακαθάριστο ποσό της σύνταξης τους υπολείπεται πάνω από το 20% του ποσού της σύνταξης που θα έπαιρναν με βάσεις τις συνταξιοδοτικές διατάξεις του Δημοσίου που ίσχυαν μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2014, το 50% της διαφοράς αυτής καταβάλλεται στο δικαιούχο ως προσωπική διαφορά. Για όσους αποχωρήσουν εντός του έτους 2017 η εν λόγω προσωπική διαφορά ανέρχεται στο 1/3 της διαφοράς . Για όσους αποχωρήσουν το 2018, καταβάλλεται η διαφορά στο ¼ της.
4. Όσοι δημόσιοι υπάλληλοι βγήκαν στη σύνταξη μεταξύ 1.1.2015 –έναρξης ισχύος του νέου Ασφαλιστικού
Για τους ασφαλισμένους του Δημοσίου που αποχωρούν από τη δουλειά τους, υποβάλλοντας ταυτόχρονα αίτηση συνταξιοδότησης μέχρι της ημερομηνία έναρξης ισχύος του υπό ψήφιση νόμου, οι συντάξιμες αποδοχές υπολογίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας που ίσχυε μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2014, με εξαίρεση όσους δεν πληρούν, κατά την ίδια ημερομηνία, τις προϋποθέσεις καταβολής της σύνταξης τους. Οι ασφαλισμένοι αυτοί θα υπαχθούν στις διατάξεις και –άρα στα ποσοστά αναπλήρωσης- του υπό ψήφιση νόμου.
5. Συνταξιούχοι ΟΓΑ
Για τις αιτήσεις συνταξιοδότησης που θα κατατεθούν από την έναρξη ισχύος του παρόντος έως 31.12.2030 ισχύουν τα εξής:
- Για τις αιτήσεις συνταξιοδότησης που θα κατατεθούν από 1.1.2017 έως 31.12.2017 το ποσό της σύνταξης αποτελείται από το άθροισμα δύο επιμέρους ποσών: κατά ποσοστό 93,80% από το ποσό που προκύπτει με βάση τις γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις του ΟΓΑ όπως αυτές ισχύουν κατά την έναρξη ισχύος του υπό ψήφιση νόμου, και κατά ποσοστό 6,20% από το άθροισμα της εθνικής και της ανταποδοτικής σύνταξης.
- Για τις αιτήσεις συνταξιοδότησης που θα κατατεθούν από 1.1.2018 έως 31.12.2030 το ποσό της εθνικής και της ανταποδοτικής σύνταξης διαμορφώνεται σταδιακά κατ’ έτος σε ποσοστό 12,90%, 19,60%, 26,30%, 33%, 39,70%, 46,40%, 53,10%, 59,80%, 66,50%, 73,20%, 79,90, 86,60%, 93,30% αντίστοιχα.
Το ποσό που προκύπτει διαμορφώνεται σταδιακά κατ’ έτος σε ποσοστό 87,10%, 80,40%, 73,70%, 67,00%, 60,30%, 53,60%, 46,90% 40,20% 33,50%, 26,80%, 20,10%, 13,40% και 6,70% αντίστοιχα.
-Όσοι συνταξιοδοτούνται από 1.1.2031 και στο εξής λαμβάνουν ολόκληρο το ποσό της εθνικής και της ανταποδοτικής σύνταξης.
Για περισσότερα δείτε εδώ το πλήρες κείμενο του νομοσχεδίου και τα συνοδευτικά έγγραφα όπως έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της Βουλής:
πηγη:www.paseges.gr
